Aangepaste virussen kunnen kanker vernietigen

Onderzoekers hebben met succes virussen ‘getraind’ om kanker te herkennen en te elimineren zonder gezond weefsel te beschadigen. Dit blijkt uit een publicatie in het tijdschrift Clinical Cancer Research.

Succesvol en dodelijk

Virussen overleven in de cellen van andere organismen en vermenigvuldigen zich razendsnel. Ze bevinden zich in elk ecosysteem op aarde en kunnen alle levensvormen infecteren. Dankzij hun vermogen om duizenden ziekten te veroorzaken, van een verkoudheid tot aids, zijn virussen even succesvol als dodelijk.

Door deze effectiviteit zoeken wetenschappers van de University of Cardiff momenteel naar manieren om virussen tegen kanker in te zetten. Co-hoofdauteur Alan Parker vertelt: “Geherprogrammeerde virussen worden op dit moment al gebruikt in gentherapieprocedures om een reeks ziekten te behandelen. Dat toont aan dat we ze kunnen trainen om levensreddende middelen te worden.”

Selectieve virussen

In het verleden was het echter niet mogelijk om de virussen selectief genoeg te maken. Een dergelijk gebrek aan selectiviteit betekende dat ze ook gezonde cellen zouden binnenvallen en deze schade zouden toebrengen. Dat probleem hebben de wetenschappers weten te omzeilen, vertelt Parker.

“We hebben een bekend virus genomen en het opnieuw ontworpen zodat het zich niet langer kan hechten aan niet-kankercellen. In plaats daarvan richt het zich op een specifiek marker-eiwit genaamd integrine avß6. Dat eiwit is uniek voor bepaalde kankercellen.”

Therapeutisch voordeel

Zodra een virus een cel is binnengegaan, kaapt het de cellulaire machinerie om duizenden kopieën van zichzelf te maken. Vervolgens gaat de cel kapot en kunnen de nieuwe virussen naburige cellen infecteren. De getrainde virussen doen hetzelfde, maar vallen alleen kankercellen aan.

Het vermogen van virussen om zich snel te vermenigvuldigen, maakt ze een geduchte ziekteverwekker. Met de nieuwe bevindingen heeft dit replicatievermogen nu ook een heilzaam voordeel. Als extra pluspunt activeert het virus een immuunrespons en helpt dat het immuunsysteem de kankercellen te herkennen en te vernietigen.

Fantastische vooruitgang voor toekomstige kankerpatiënten

Parker: “In dit geval hebben we het geherprogrammeerde virus gebruikt bij eierstokkanker, dat het met succes heeft geïdentificeerd en vernietigd. Dit is een fantastische vooruitgang, die echt potentieel biedt voor patiënten met verschillende soorten kanker.”

In de toekomst hopen de onderzoekers hun virale wapen verder te verbeteren. Ze willen het virus trainen om een eiwitcomponent te herkennen dat wordt gedeeld door ovarium-, borst-, pancreas-, long- en mondkanker. Verder hopen de wetenschappers het virus nog krachtiger te maken. Ze denken dat door te knutselen met het DNA, ze het virus kunnen programmeren om antilichamen of andere antikankerverbindingen te produceren en af te geven terwijl het zich in de cel bevindt.

Het onderzoek werd uitgevoerd op een muis dat als model diende. Binnen 5 jaar hopen de wetenschappers dat de nieuwe, geprogrammeerde virussen het stadium van klinische proeven zullen bereiken.