Alcoholmisbruik door patiënten nauwelijks geregistreerd door huisartsen

Huisartsen registreren alcoholmisbruik door patiënten niet of nauwelijks. “Dit heeft onder andere te maken met het feit dat alcoholmisbruik bij patiënten vaak niet door de huisarts wordt herkend”, zegt promovenda Latifa Abidi van de Universiteit Maastricht (UM). Uit haar onderzoek naar het registratiegedrag van huisartsen blijkt dat naar schatting minder dan 1% van de patiënten die kampen met een stoornis in het gebruik van alcohol uiteindelijk terug te vinden is in het huisartseninformatiesysteem. Hierdoor circuleert incomplete informatie tussen zorgverleners.

Alcoholgebruik

Abidi verrichtte haar onderzoek in 9 Eindhovense gezondheidscentra waar huisartsen werkzaam zijn. Uit een onderzoeksgroep van 2349 patiënten scoorden 261 mensen na het invullen van een gevalideerde vragenlijst positief op een stoornis in het gebruik van alcohol. Tot verbazing van de Maastrichtse onderzoekster bleek slechts 1(!) patiënt ook daadwerkelijk als zodanig geregistreerd in het huisartseninformatiesysteem. “Het feit dat huisartsen alcoholmisbruik niet registreren kan grote gevolgen hebben voor de volksgezondheid”, aldus Abidi. “Hierdoor circuleert incomplete informatie tussen zorgverleners, met alle risico’s van dien. Denk bijvoorbeeld aan de koppeling van het huisartseninformatiesysteem met de apotheek. Sommige medicijnen gaan echt niet samen met alcohol.”

Niet herkennen

Volgens Abidi is de lage registratiegraad in het huisartseninformatiesysteem grotendeels te verklaren doordat huisartsen alcoholmisbruik vaak niet herkennen. Toch is de richtlijn van het Nederlands Huisartsen Genootschap, de zogenoemde NHG-standaard Problematisch Alcoholgebruik, zeer uitgebreid en duidelijk. Dat is niet voor niets, want ongeveer 10 procent van de Nederlandse bevolking heeft een problematische relatie met alcohol. Vanwaar dan toch het lage aantal registraties door huisartsen? “Werkdruk speelt hierbij zeker een rol”, denkt Abidi. “Maar tijdsdruk is relatief. Ik heb eerder het idee dat een open gesprek over het alcoholgebruik van patiënten nog wat in de taboesfeer zit.”

Rol huisartsen

Coauteur Marjan van den Akker is universitair hoofddocent Huisartsengeneeskunde aan de UM en onderschrijft de onverwachte bevinding van Abidi. “Dit is een probleem waarin huisartsen een belangrijke rol kunnen vervullen. Daarom wordt er in de huisartsopleiding ook aandacht besteed aan de signalering van problematisch alcoholgebruik door patiënten, hoe dat bespreekbaar te maken en patiënten handvatten aan te reiken hoe zij het alcoholgebruik kunnen verminderen.” De resultaten van het onderzoek onder Eindhovense huisartsen zijn onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Current Medical Research and Opinion.

Bron: Universiteit Maastricht