Bloedverdunners niet effectief tegen trombose bij onderbeengips of na kijkoperatie knie

Het geven van bloedverdunners helpt niet om trombose te voorkomen bij patiënten die hun onderbeen in het gips hebben of een kijkoperatie van de knie hebben ondergaan. Dat blijkt uit een groot nationaal onderzoek uitgevoerd door onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in samenwerking met negen ziekenhuizen uit het land. De onderzoekers raden artsen daarom af om de betreffende groep patiënten routinematig preventieve antistolling voor te schrijven. Alleen bij patiënten met een hoog risico op trombose kunnen artsen dit toch overwegen. De resultaten van het onderzoek zijn op 3 december 2016 online gepubliceerd in The New England Journal of Medicine.

Veneuze trombose

Elk jaar breken in Nederland tienduizenden mensen een been. Wie een been in het gips heeft, loopt het risico veneuze trombose te ontwikkelen. Dit geldt ook voor de grote aantallen mensen die jaarlijks een kijkoperatie van de knie ondergaan. Bij veneuze trombose ontstaan bloedstolsels in de bloedvaten, meestal van het been. Als een stolsel losschiet en in de longen belandt, ontstaat een longembolie. In 5 procent van de gevallen is zo’n embolie dodelijk. Tot nu toe was het niet duidelijk of trombose in deze patiënten voorkomen zou kunnen worden met een ‘bloedverdunner’, een medicijn met antistollende werking.

Bovendien is het niet gewenst om dit middel op te grote schaal te gebruiken, omdat dit ook weer risico’s met zich meebrengt: er bestaat immers een kleine kans dat er een ernstige bloeding optreedt. Bovendien is het toedienen voor de patiënt belastend. Zij moeten zichzelf dagelijks injecteren met bloedverdunners. Om de voor- en nadelen van antistollings- behandeling tegen elkaar af te wegen werd dit onderzoek opgezet.

POT-(K)CAST Studie

Artsen en onderzoekers vanuit het hele land (LUMC, Haaglanden Medisch Centrum, HAGA Ziekenhuis, Reinier de Graaf Ziekenhuis, Alrijne Ziekenhuis, Groene Hart ziekenhuis, Isala Ziekenhuis, Orthopedium Kliniek en Park Medisch Centrum) hebben samengewerkt aan de POT-(K)CAST studie, waar in totaal 3000 patiënten aan hebben deelgenomen: 1500 patiënten met onderbeengips en 1500 patiënten die een kijkoperatie van de knie kregen. Door het lot bepaald ontving de helft van alle patiënten bloedverdunners en de andere helft geen medicijnen. In beide groepen ontwikkelden ongeveer evenveel patiënten een trombosebeen of een longembolie. “De resultaten lieten overtuigend zien dat het geen zin heeft om elke patiënt antistolling te geven”, vertelt arts-onderzoeker Banne Nemeth van het LUMC. Zijn collega Raymond van Adrichem voegt toe dat dit goed nieuws is voor het grote aantal patiënten dat deze behandeling nu niet meer hoeft te ondergaan.

In de kliniek

“De volgende stap is het aanpassen van de huidige richtlijnen” aldus LUMC-professor Suzanne Cannegieter, die leiding gaf aan het onderzoek. In die richtlijnen zal naar verwachting artsen worden afgeraden om bij iedereen preventief antistolling voor te schrijven. Alleen bij hoogrisico patiënten kunnen artsen overwegen dit toch te doen.

Bron: LUMC