Diabetes, het verborgen gevaar

Bij diabetes mellitus (suikerziekte) kan het lichaam de bloedsuiker niet zelf in evenwicht houden. Dit wordt gereguleerd door het hormoon insuline: er wordt in dit geval onvoldoende insuline aangemaakt, of het lichaam reageert er onvoldoende op. De glucose, brandstof voor allerlei lichaamsfuncties, wordt niet uit het bloed gehaald en naar de organen gebracht. Het glucosegehalte in het bloed stijgt, met vermoeidheid en dorst als gevolg. Het risico op hart- en vaatziekten stijgt aanzienlijk.

Verschil tussen diabetes type 1 en 2

Bij type 1 maakt het lichaam geen insuline meer aan. Deze diabetes-patiënten moeten insuline inspuiten of een insulinepomp dragen. Bij type 2 maakt het lichaam te weinig insuline aan en reageert er niet meer goed op. Oorzaak: erfelijke aanleg, overgewicht en te weinig beweging. De behandeling bestaat uit medicatie, soms insuline inspuiten en meestal een voedings- en bewegingsadvies.

Toename van diabetes-patiënten

Het aantal mensen met diabetes stijgt snel, vooral bij type 2. Een direct gevolg van onze niet al te gezonde levensstijl, aldus diabetoloog Bart Roep. Hij constateert echter ook een sterke toename van type 1 bij jonge kinderen. Elke twintig jaar verdubbelt hier het aantal nieuwe patiënten.

Grote risico’s

Vooral de gevolgen van diabetes worden onderschat. De risico’s zijn groot omdat bij 83 % van de mensen met diabetes de bloedsuikerspiegel onvoldoende in balans te brengen is. Natuurlijk kun je tachtig worden en zeventig jaar diabetespatiënt zijn. Terwijl honderd jaar geleden, voordat de insuline beschikbaar was, de diagnose een zeker doodsoordeel was.

Roep: “Bij meerdere ziekten is de prognose de laatste jaren sterk verbeterd door de medische vooruitgang – leukemie bij kinderen heeft nu een genezingskans van 90% – maar type 1 diabetes kunnen we nog niet stoppen. En als je het op jonge leeftijd krijgt, kan dat ernstige gevolgen hebben.” De hoogleraar noemt schade aan hart en vaten, blindheid en amputatie van lichaamsdelen. Bovendien begint de ziekte steeds eerder, er zijn grotere groepen jonge kinderen die diabetespatiënt zijn.

Genezing van diabetes?

Type 2 kan vaak voorkomen worden door een gezonde levensstijl. Voor type 1 is dat onmogelijk, terwijl de ziekte juist voor meer complicaties zorgt. Toch gloort er hoop aan de horizon. Onlangs hebben LUMC-onderzoekers ontdekt dat het afweersysteem vaak reageert op een foutief eiwit. Het eiwit vergist zich en maakt beta-cellen in plaats van insuline. Dit inzicht kán gevolgen hebben voor de behandeling: bijvoorbeeld door de stress van beta-cellen weg te halen (met een ontstekingsremmer) of door te vaccineren met fragmenten van het verkeerde eiwit.