Multidisciplinaire behandeling nodig bij tinnitusklachten

De meningen over behandeling bij tinnitusklachten lopen uiteen. Tot nu toe wordt er nog vaak gezegd dat er niks aan te doen is. Hiermee is klinisch fysicus-audioloog Dyon Scheijen van Adelante Audiologie & Communicatie het niet eens. Scheijen heeft dan ook een duidelijke boodschap: “Als er een team met professionals achter zit die patiënten goed kunnen behandelen dan is er wel degelijk iets aan te doen.”

Waarom is het zo belangrijk dat er per individu gekeken wordt naar tinnitus?

“Tinnitus is een symptoom waarvan de exacte oorzaken onbekend zijn en wellicht interindividueel verschillen. Met name de psychologische reacties op de tinnitus zijn van invloed op de ernst van de klacht. Bij patiënten is het vooral de emotionele reactiviteit welke een rol speelt, naast de invloed van gehoorverlies en comorbide problematiek. Primair is het van belang dat patiënten correct worden geïnformeerd en vervolgens weten waar zij en hoe zij het meest effectief behandeld kunnen worden. Wij onderzoeken patiënten middels specifieke multidisciplinaire diagnostische instrumenten en metingen, leveren tinnitus-relevante informatie en indiceren op basis van de metingen en patiënt-specifieke behandeldoelen een behandeling op maat.”

Hoe kunnen factoren als stress en spanning een rol spelen?

“Algemene negatieve emoties, of spanningen/problemen hebben een duidelijke invloed op de ernst van tinnitusklachten. Wanneer iemand met tinnitus zich zorgen of druk maakt kan dit de tinnituswaarneming verergeren. Bijvoorbeeld zorgen over de veelvoorkomende concentratieproblemen op het werk. Dit levert werkstress op welke de tinnitus niet ten goede komt. Patiënten komen door deze dagelijkse spanningen en problemen met slapen in een neerwaartse negatieve spiraal terecht. Dit is de voedingsbodem voor de chronische tinnitus-belemmering.”

Wat is de rol van de klinisch audioloog?

“Mensen komen in eerste instantie binnen met een oorprobleem (o.a. piep in de oren). Zij zijn ervan overtuigd dat er iets mis is in hun oor of hoofd. Het is daarom eerst zaak voor de audioloog om goede diagnostiek uit te voeren en audiologisch-medische verklaringen te bieden en uitleg te geven over het hoorsysteem. Bij persisterende klachten wordt de brug gemaakt naar psychologische factoren. Voor patiënten is dit vaak een lastige stap om te nemen omdat ze niet beschouwd willen worden als iemand die ‘psychisch niet in orde’ is. Wij kunnen het belang van psychologische processen uitleggen aan patiënten, door aan te geven dat de breinprocessen, die een rol spelen bij de totstandkoming en verergering van tinnitusklachten van psychologische aard zijn (namelijk aandachts- en emotionele processen van belang bij de waarneming). Hiervoor is een psycholoog de aangewezen specialist.”

Hoe zien de stappen eruit van intake tot behandeling?

“Voorop staat behandelen op maat. Bij ons betekent dit behandelopties van verschillende duur en intensiteit, geheel afhankelijk van het profiel van de patiënt. De behandelingen zijn gericht op het sturen van gedrag. Deze zijn gebaseerd op cognitieve gedragstherapie. Patiënten veranderen door de behandeling de breinprocessen (psychologische tinnitus-reacties) waardoor de tinnitusklachten minimaliseren.”