Nieuwe behandelmogelijkheden voor netelroos

Urticaria, ofwel netelroos, is een huidaandoening die een enorme impact heeft op de kwaliteit van leven. Het is echter niet nodig dat mensen met hun klachten blijven rondlopen, benadrukt Martijn van Doorn, dermatoloog in het Erasmus MC. “Nieuwe ontwikkelingen zorgen ervoor dat we veel betere zorg kunnen leveren dan een aantal jaar geleden.”

Wat houdt urticaria in?

“Urticaria is het ontstaan van jeukende, soms brandende, rode plekken die op het hele lichaam kunnen voorkomen. Naast deze galbulten kan de aandoening ook gepaard gaan met angio-oedeem: zwelling van de dieper gelegen weefsels, bijvoorbeeld van de lippen. Er zijn twee vormen van urticaria: acute en chronische. De acute vorm ontstaat soms wanneer iemand een infectie heeft, of overgevoelig is geworden voor een bepaald voedingsbestanddeel, zoals ei of pinda. Bij deze vorm zijn de klachten doorgaans korter dan zes weken aanwezig. Als ze langer dan zes weken aanhouden, is er sprake van chronische urticaria.

Chronische urticaria valt verder onder te verdelen in twee groepen: spontane en induceerbare urticaria. Bij chronische spontane urticaria treden spontaan galbulten en angio-oedeem op, zonder dat patiënten er iets aan kunnen doen. Er is meestal geen duidelijke oorzaak te achterhalen. Induceerbare urticaria wordt veroorzaakt door een fysische stimulus, zoals druk, warmte, koude, zonlicht of inspanning.”

Wat is de invloed van urticaria op de kwaliteit van leven?

“Vooral chronische urticaria heeft een forse impact, omdat het langer aanhoudt. In principe heeft de aandoening in vergelijking met alle andere huidziekten een grote invloed op de kwaliteit van leven. Dat komt vooral omdat mensen zoveel jeuk hebben dat ze niet meer kunnen slapen. Hierdoor zijn ze de hele dag vermoeid, waardoor op den duur arbeidsgerelateerde en relatieproblemen kunnen ontstaan. Daarnaast heeft de huidziekte een stigmatiserend karakter. Als mensen zichtbare galbulten hebben, krijgen ze daar vaak opmerkingen over. Bovendien kunnen de zwellingen pijnlijk zijn en mensen beperken in hun dagelijks functioneren. Een ander probleem is anticipatieangst; wanneer de galbulten zijn verdwenen, zijn mensen bang dat het weer terugkomt. Dit beperkt hun bewegingsvrijheid. Mensen met koude urticaria durven bijvoorbeeld niet goed naar buiten, omdat ze in de kou direct galbulten krijgen.”

Welke behandelmogelijkheden zijn er?

“De belangrijkste cel die een rol speelt bij het ontstaan van urticaria is de mestcel. Als deze stukgaat, komen er allerlei stoffen vrij, waaronder histamine. Met name deze stof zorgt voor de symptomen. De eerste stap bij het behandelen van alle vormen van urticaria is dan ook het voorschrijven van antihistaminica, medicijnen die de receptor van het stofje histamine blokkeren. Hierbij wordt de dosis steeds verder opgehoogd – mensen kunnen maximaal vier tabletten per dag veilig innemen – tot de klachten onderdrukt zijn. Voor acute urticaria geldt dat naast het nemen van antihistaminica ook de bron moet worden aangepakt.

Als het veroorzaakt wordt door een infectie, moet die worden behandeld, tenzij het een virusinfectie is die vanzelf weer overgaat. Als acute urticaria door overgevoeligheid voor voeding komt, is het van belang om dat voedingsbestanddeel voortaan te mijden. Bij mensen met chronische spontane urticaria bij wie een bepaald antihistaminicum niet werkt, is het een optie om een andere variant te proberen. Sommigen reageren beter op het ene dan op een ander antihistaminicum. Werkt dat onvoldoende, dan bestaat de stap erna uit het toedienen van injecties. Deze worden eens per vier weken onder de huid gegeven. Van alle patiënten bij wie de situatie daarvoor niet onder controle was, kunnen we 80 procent zo goed als klachtenvrij krijgen.”

Meer informatie?
Bezoek de website van Erasmus MC: www.erasmusmc.nl