Pacemaker moet uitkomst bieden bij verstopte darm

Met ingang van 1 oktober is in het Maastricht UMC+ een wetenschappelijk onderzoek gestart naar de behandeling van ernstige, chronische verstopping van de darmen met behulp van zenuwstimulatie. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft de therapie tijdelijk toegelaten tot het basispakket, waardoor patiënten de komende vier jaar en negen maanden in onderzoeksverband gebruik kunnen maken van de behandeling. In die periode bestuderen onderzoekers de therapeutische effectiviteit en de doelmatigheid.

De impact van chronische darmklachten

Obstipatie is de medische term voor een verstopping van de darmen. Dat zorgt bij zo’n 15 tot 20 procent van de bevolking voor problemen met de stoelgang (minder dan drie keer per week ontlasting). In veel gevallen kan dat worden behandeld met medicatie en leefstijladviezen, zoals meer bewegen en het eten van vezelrijke voeding. Bij een kleine groep mensen zijn deze maatregelen echter niet meer toereikend en kunnen ernstige, chronische klachten ontstaan. Bij deze patiënten zou een ingrijpende operatie, zoals het weghalen van een (deel) van de dikke darm, of het aanleggen van een stoma nog kunnen helpen. Zenuwstimulatie van het ruggenmerg is echter een veelbelovende en veel minder ingrijpende techniek die potentieel uitkomst kan bieden.

Sacrale neuromodulatie

De zenuwstimulatie, die ook wel sacrale neuromodulatie wordt genoemd, is gebaseerd op het geven van lichte elektrische pulsen in het ruggenmerg. Daarvoor wordt via een chirurgische ingreep een pacemaker geplaatst in de bil. Via kleine elektro-draden worden de schokjes afgegeven ter hoogte van de zogeheten sacrale zenuwen, die zich bevinden in de onderrug. Dat moet de darmen stimuleren om actief te worden, waardoor ook de stoelgang weer op gang komt. “Hoewel deze therapie al wordt toegepast, is er nog geen sluitend bewijs over de effectiviteit en doelmatigheid ervan”, zegt prof. dr. Carmen Dirksen, hoogleraar Health Technology Assessment. “De behandeling werd tot nu toe dan ook niet vergoed door de zorgverzekeraar. Met ons onderzoek zal duidelijk worden of sacrale neuromodulatie daar in de toekomst wel voor in aanmerking komt.”

Basispakket

Als na de onderzoeksperiode van bijna vijf jaar blijkt dat de behandeling effectief en doelmatig is, wordt de toelating tot het basispakket definitief. “Dat zou heel goed nieuws zijn”, zegt chirurg dr. Stéphanie Breukink. “Patiënten met ernstige obstipatie hebben namelijk niet alleen lichamelijke klachten, maar kunnen mogelijk ook psychische en sociale problemen ondervinden door schaamte en angst. Dit leidt vaak tot een slechtere kwaliteit van leven en tot verminderde activiteit, zoals school- en werkverzuim. Als zenuwstimulatie effectief blijkt, worden ingrijpende operaties veel minder noodzakelijk en kunnen we patiënten uitzicht bieden op een veel betere kwaliteit van leven.”

Bron: Maastricht UMC+.