Persoonlijke aandacht belangrijk bij vruchtbaarheidsproblemen

Zwanger willen worden, maar langs de natuurlijke weg wil het niet lukken. Hoe maak je dat bespreekbaar en welke alternatieven zijn er? Gynaecoloog dr. Jeroen van Disseldorp van het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein bespreekt de praktijk van het vruchtbaarheidscentrum in het ziekenhuis.

Wanneer komen stellen in uw vruchtbaarheidscentrum terecht?

“In principe kunnen mensen bij ons terecht na een jaar onvervulde kinderwens, of eerder als er sprake is van een cyclusstoornis. In ons centrum zien we heteroseksuele stellen, maar ook lesbische paren en alleenstaande vrouwen. Voor een groot deel van de mensen bestaat het eerste onderzoek eruit of er een mogelijkheid is om zwanger te worden. Hiervoor wordt beoordeeld of er een eisprong plaatsvindt, of de eileiders doorgankelijk zijn en of de zaadkwaliteit voldoende is. Ook maken we een inschatting van de kans op een natuurlijke zwangerschap binnen een jaar. Het kan namelijk zijn dat afwachten toch nog even de beste optie is.”

Na alle onderzoeken zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Kunt u een overzicht geven?

“Nadat we weten of er überhaupt een eisprong is, ten minste één open eileider en zaad van voldoende kwaliteit, worden deze drie criteria en nog enkele andere punten in een voorspelmodel ingevoerd, dat bepaalt hoe we verder gaan. Paren die nog geen 2 jaar bezig zijn, hebben vaak nog een zodanig hoge kans op spontane zwangerschap, dat een vrucht-baarheidsbehandeling die kans niet vergroot. We begeleiden koppels dan en geven tips en adviezen om de natuurlijke kansen zo groot mogelijk te maken.

Na 2 jaar kinderwens volgt voor de meeste paren een inseminatiebehandeling, of, als de vrouw ouder is dan 38 jaar, direct een ivf (in-vitrofertilisatie) behandeling. Bij ivf worden de eicellen buiten het lichaam in een glazen schaaltje in contact met de zaadcellen gebracht. Een ICSI-behandeling is voor mannen met een verminderde zaadkwaliteit: ICSI staat voor Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie, de injectie van één levende zaadcel in de eicel.”

Wat is, behalve een goede techniek, belangrijk in een vruchtbaarheids-centrum?

“Persoonlijke aandacht. Zonder twijfel. Mensen die bij ons komen voor een be-handeling, krijgen een hoofdbehandelaar toegewezen, waarmee ze het eerste gesprek voeren en die ze begeleidt door de eerste onderzoeken. Samen bepalen ze de te nemen stappen. Daarnaast zijn de fertiliteitsverpleegkundigen van belang: zij zijn het vaste aanspreekpunt voor de mensen die bij ons onder behandeling zijn. We werken bovendien met een digitale poli, waarbij mensen digitaal contact kunnen hebben met hun arts, een verpleegkundige of anoniem met lotgenoten. We merken dat dat goed werkt en mensen het prettig vinden als ze snel worden geholpen.

Tenslotte bieden we een breed scala aan behandelingen en expertise aan, zoals andrologie (vruchtbaarheidsaandoeningen bij de man), seksuologie, en werken we samen met de psychologen van het ziekenhuis. Kortom, er is veel aandacht voor de impact die de onderzoeken en behandelingen kunnen hebben.”

Een psycholoog lijkt inderdaad nuttig, want hoe maak je een kinderwens bijvoorbeeld bespreekbaar?

“Dat zijn punten die in het eerste gesprek meestal al aan de orde komen. Daarnaast krijg je misschien te maken met teleurstelling als de behandeling niet gelukt is. Voor veel stellen horen de ingrijpende behandelingen er bij , maar je moet als behandelaar ook de bereidheid om de behandelingen te (blijven) ondergaan goed in het oog houden.”