Twee weken "bankhangen" kan al lichamelijke achteruitgang veroorzaken

Constante dagelijkse beweging is van cruciaal belang om lichamelijke achteruitgang te voorkomen, en een korte periode van luiheid kan meer kwaad dan de meeste mensen denken. Dat is de waarschuwing van een nieuw Brits onderzoek naar het belang van beweging.

Onderzoek naar beweging en lichamelijke achteruitgang

Voor het onderzoek werd er data verzameld van 28 gezonde, fysiek actieve mensen van gemiddeld 25 jaar. Ze hadden een normaal lichaamsgewicht en maakten gemiddeld zo’n 10.000 stappen per dag.
Aan het begin van de studie werden de deelnemers onderworpen aan een medische test waarbij er een meting was van lichaamsvet, spiermassa, energieverspreiding en fitheid. Ze moesten hun eetpatroon bijhouden om zeker te stellen dat het dieet geen invloed had op de resultaten. Daarnaast moesten ze een armband dragen die hun dagelijkse fysieke activiteiten bijhield.
Vervolgens werden ze gevraagd om twee weken lang hun fysieke activiteiten op een laag peil te houden. Dus de lift nemen in plaats van de trap, de bus pakken in plaats van lopen en vaker thuisblijven dan gemiddeld. Na twee weken was hun fysieke activiteit met meer dan 80 procent verlaagd, waarbij ze rond 1500 stappen per dag maakten.

Lichamelijke achteruitgang

Uit de resultaten bleek dat de deelnemers bijna 450 gram spiermassa hadden verloren en meer lichaamsvet hadden opgebouwd. Dit was voornamelijk buikvet, wat een grote risicofactor is voor het ontwikkelen van chronische ziekten.
Bovendien was het fitheidsniveau flink gedaald, en waren de deelnemers niet meer in staat om even snel of met dezelfde intensiteit te rennen als voorheen. De mitochondriale functie daalde ook. Dit is het vermogen van lichaamscellen om energie te verspreiden.

Veranderingen in levensstijl

“Wereldwijd worden mensen meer inactief door technologie, openbaar vervoer, roltrappen en liften, en machines die alledaagse taken overnemen,” zegt hoofdonderzoekster Kelly Bowden-Davies van de University of Liverpool.
Het goede nieuws is dat deze veranderingen binnen twee weken ongedaan gemaakt kunnen worden door weer een actieve levensstijl aan te nemen. Alleen een paar keer fitnessen per week is volgens haar niet genoeg. “Oefening is goed, maar je moet de hele dag door actief blijven, inclusief vaker staan en wandelpauzes nemen.”

Belang van beweging

Slechts twee weken bankhangen kan dus spierverlies en vetontwikkeling bij de organen van jonge gezonde mensen veroorzaken. Dit verhoogt het risico op hartziekten en diabetes type 2, wat tot een vroegtijdige dood zou kunnen lijden.
“Het alarmerende van dit onderzoek is dat het verricht is onder gezonde vrijwilligers. Ze hadden geen overgewicht of een risico op diabetes type 2,” stelt Bowden-Davies. “In 14 dagen zien we al kleine, maar significante veranderingen die op een verhoogd risico wijzen.”
Het probleem is volgens haar erger bij ouderen met een inactieve levensstijl, die waarschijnlijk in slechtere conditie zijn dan jongere mensen. “Maar het is nooit te laat om je levensstijl te veranderen om gezonder te worden.”

Buitenstaanders perspectief

Volgens dr. Minisha Sood van Lenox Hill Hospital was het belang van beweging al langer bekend. “We weten al tijden dat een inactieve levensstijl het risico op dikker worden, spierverlies en een verslechterende algehele gezondheid verhoogt.” Sood was niet betrokken bij het onderzoek, maar is wel bekend met de bevindingen. “Wat nieuw is aan dit onderzoek, is dat het de korte tijd benadrukt dat een inactieve levensstijl lichaamsveranderingen kan veroorzaken.”
Ze twijfelt wel of het aannemen van een actieve levensstijl alle veranderingen ongedaan kan maken. Sommige veranderen kunnen volgens haar permanent zijn. “Als een optimale gezondheid je doel is, moet je geen inactieve levensstijl hebben. Een actieve levensstijl bestaat uit fysieke activiteit, de hele dag door.”
Daarnaast zijn verschillende soorten oefeningen volgens haar erg belangrijk. Dit is bijvoorbeeld weerstandstraining om de veroudering van spieren tegen te gaan, en cardio om het uithoudingsvermogen te verhogen. “Het punt is dat je niet een of twee keer per week moet fitnessen, maar juist een actieve levensstijl moet opbouwen waarbij je veel loopt en weinig zit.”
De bevindingen zijn gepresenteerd bij de European Congress on Obesity in Portugal.