De behandeling van mensen met SOLK

Meer dan een miljoen mensen kampt met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). Veel mensen met SOLK-klachten voelen zich onbegrepen. Vaak zien ze meerdere specialisten die geen verklaring kunnen vinden voor hun problemen.

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor deze groeiende groep en openen ziekenhuizen en ggz-instellingen poli’s waar mensen behandeld worden. Annemiek van Dijke, medisch manager COLK, en klinisch (neuro) psycholoog en COLK-directeur Hanneke van der Haar vertellen over hun expertise.

SOLK en de conversiestoornis

Wanneer medisch specialisten geen lichamelijke verklaring kunnen vinden bij een patiënt, wordt deze vaak verwezen naar andere medisch specialisten. Daarbij blijft uiteindelijk een groep patiënten over waarbij de lichamelijke klachten niet medisch verklaard kunnen worden; SOLK-patiënten.

Een bijzondere categorie binnen SOLK is de conversiestoornis, waarbij psychische stress wordt omgezet in lichamelijke klachten die lijken op een neurologische aandoening. Een bekend voorbeeld hiervan is Deborah de Poorter.

Specialistische behandeling

Een aantal van deze patiënten komt terecht bij COLK, één van de twee behandelcentra in Nederland met poliklinische én klinische voorzieningen. De specialistische kennis die bij COLK is opgebouwd, wordt ingezet bij andere SOLK-poli’s. “Gelukkig is voor een groot deel poliklinische behandeling voldoende en kunnen meer mensen met SOLK-klachten effectief worden behandeld. Soms hebben de klachten echter een dusdanig grote invloed op de levenskwaliteit dat klinische behandeling nodig is om de regie op het eigen leven weer terug te krijgen.”

De landelijke Zorgstandaard Conversiestoornis

COLK is gespecialiseerd in de behandeling van de conversiestoornis en van oudsher bekend om het wetenschappelijk onderzoek naar diagnostiek en de behandeling hiervan. Veel medewerkers verzorgen ook onderwijs aan diverse disciplines binnen de ggz. “Deze expertise is niet alleen waardevol voor patiënten, maar ook bij de ontwikkeling van de landelijke Zorgstandaard Conversiestoornis van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz waar TNO en COLK nauw bij betrokken zijn.” De zorgstandaard optimaliseert de kwaliteit van zorg voor mensen met een conversiestoornis.

Hoe kunnen SOLK-afdelingen bijdragen aan lagere zorgkosten?

Zorgkosten kunnen o.a. lager worden door er voor te zorgen dat een patiënt direct bij de juiste behandelaar komt. “Wat nu nog veel gebeurt, is dat patiënten die bij COLK komen een rondgang langs verschillende medisch specialisten hebben gemaakt. Dit kan deels voorkomen worden door eerder het gesprek aan te gaan met patiënten dat er wellicht een psychische oorzaak voor hun klachten is en eerder door te verwijzen voor psychodiagnostiek, waarbij gekeken wordt naar de relatie tussen hersenen en gedrag. Op die manier worden over de hele breedte van de zorg kosten bespaard.”

Kunnen alle mensen met SOLK behandeld worden?

Met meer dan een miljoen mensen met SOLK-klachten (waarvan bijna 25.000 met een conversiestoornis) is de vraag naar behandeling groot. Hier tekent zich een lastige paradox af, omdat zorgverzekeraars sturen op een lagere kostprijs en vooral klinische behandeling relatief duur is. “Door het creëren van netwerken maken we het mogelijk om de juiste zorg op de juiste plek aan te bieden.”