Jos heeft ADHD: ‘’Chaos is mijn manier van orde houden’’

Jarenlang wist Jos (63) niet wat er met haar aan de hand was. Ze voelde zich onbegrepen, warrig en kreeg niets voor elkaar. Tot de diagnose ADHD bij haar gesteld werd. ‘’Eindelijk vielen de puzzelstukjes in elkaar.’’

Kun je omschrijven wat jouw eerste klachten waren?

“Het eerste wat ik van mijn ADHD merkte, was dat ik me erg onbegrepen voelde. Mijn vader was vroeger erg autoritair en mijn moeder zeer dominant. Ook was mijn vierjaar oudere broer gewelddadig en tweejaar jongere broertje een driftkop. Zelf was ik druk en ondernemend. Mijn ouders vonden dat ik ervoor moest zorgen dat mijn broers rustig bleven, aangezien ik hun enige dochter was. Maar hoewel ik hier graag naar wilde luisteren, had ik geen idee hoe ik dit aan moest pakken.”

Hoe kwam je er uiteindelijk achter wat er mis was?

“Dit heeft jarenlang geduurd. Op mijn twaalfde ben ik tegen een klasgenoot aangelopen, waardoor ik een bult kreeg. De neuroloog in het ziekenhuis legde uit dat de bult bij mij naar binnen was geschoten en na zes weken bleek dat mijn hersenen een flinke opdonder hadden gehad. Het gevolg was dat ik voortaan overgevoelig was en extreem op prikkels zou reageren. Vanaf dat moment kreeg het ongeluk de schuld van mijn gedrag.

Ik kreeg medicijnen die me veranderden. Zo werd ik een stuk trager en kreeg een gevoel alsof ik dronken was. Ondertussen stond een grote verhuizing voor de deur en net toen we naar onze nieuwe woonplaats gingen, waren mijn pillen op. Dat betekende een nieuwe start zonder medicatie. Ik wilde graag naar de neuroloog gaan, maar wegens de verhuizing kon dit niet. Als gevolg moest ik tijdens mijn puberjaren echt overleven, zonder medicijnen. Een verdere behandeling heb ik niet gehad.

Uiteindelijk ben ik om psychische hulp gaan vragen bij de huisarts. Ik merkte dat het zo niet ging. Hij stuurde mijn ouders een brief waarin hij een opname in de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis adviseerde. Mijn vader vond het echter niets, omdat hij van mening was dat zijn dochter niet gek was. Maar ik liep ondertussen als een kip zonder kop door het leven. Hoewel ik zoveel plannen had, kwam er niets van terecht. Ik ervaarde alles zo heftig en kon me slecht concentreren. Er was altijd teveel afleiding door de omgeving. Ik voelde me erg buitengesloten, maar wilde zo graag meedoen. Ik vroeg me af of ik wel normaal was.

Uiteindelijk heb ik bij verschillende psychologen en psychiaters gezeten. Zij stelden een trauma en angststoornis vast. Ook had ik depressieve periodes, maar altijd met een enorme vechtlust om door te gaan. Ik kreeg een man en drie kinderen. Hoewel ik erg gelukkig met ze was, namen mijn klachten toe. De jongste ging naar de kleuterschool en ik belandde in het ziekenhuis met astma-aanvallen. Ook kreeg ik last van migraine.

Vervolgens moest ik vier maanden naar een revalidatiecentrum, waardoor ik alleen in de weekenden thuis was. Mijn man werd verliefd op iemand anders, één van mijn vriendinnen. Het leidde tot onze scheiding. Ik kocht ons huis, maar het lukte me niet om tegelijkertijd te werken en het uit elkaar vallende gezin draaiende te houden. Ik voelde me niet thuishoren in de maatschappij.

Jaren later leerde ik mijn nieuwe vriend kennen. Mijn prins op het witte paard. En bij de zoveelste therapie, werd voor het eerst aan ADHD gedacht. Ik werd gevraagd om vragenlijsten in te vullen en uiteindelijk was daar de diagnose. De puzzelstukjes vielen op hun plaats.”

Waaruit bestond de behandeling?

“Aanvankelijk stopte ik met therapie, omdat ik dacht mezelf eindelijk te begrijpen. Maar mijn vriend dacht daar anders over. Hij zag me weer van het padje glijden. Erna heb ik gelukkig de beste therapeut ooit gekregen. Twee jaar lang heeft ze me opgevangen bij de crisisdienst en uiteindelijk heb ik ook traumatherapie gehad. Ik ging eindelijk leven, in plaats van overleven. Ook kreeg ik de keuze tussen Ritalin en Concerta. Door mijn werk als receptioniste leek het me niet handig om elk uur een pilletje te moeten slikken. Hierom heb ik gekozen voor Concerta.”

Hoe verliep de behandeling?

“De medicatie beviel goed en nadat de sterkte twee keer werd verhoogd, kwam er rust in mijn hoofd. Wel werd ik onverschillig omdat ik deze kalmte niet gewend was. Ik wist niet goed hoe ik hiermee om moest gaan.

Na een aantal jaren ben ik er dan ook mee gestopt. Ik besloot mijn therapie te vervolgen zonder Concerta. Mijn vriend en vriendinnen gingen ermee akkoord.”

Waar heb je steun aan gehad?

“Ik heb veel steun gehad van mijn trouwe vrienden. Ook heb ik regelmatig psychologische hulp gehad, waarna ik weer even verder kon. De grootste steun is echter nog altijd mijn vriend geweest.”

Wat merk je van de ADHD in het dagelijks leven?

“Ik heb moeite met luisteren, in het speciaal wanneer ik weet wat er gezegd gaat worden. Ook bemoei ik me vaak met zaken waar ik eigenlijk beter mijn mond kan houden. Ik overzie de gevolgen van mijn acties niet en chaos is mijn manier om orde te houden. Daarnaast kunnen mijn emoties snel wisselen. Ik leef intensief en vind het lastig om alle indrukken en geluiden te filteren. Mijn brein is altijd zo druk met de omgeving bezig dat ik me vaak niet herinner waar ik mee bezig was. Soms is dit wel vermoeiend. Ook kan ik soms boos klinken en denkt iemand dat ik overdrijf. Maar doordat ik geen goedlopend afvoerputje heb in mijn hoofd, ervaar ik de dingen om me heen nou eenmaal als heel groot. Soms word ik ook dom gevonden, omdat ik vaak dezelfde vragen stel. Maar het antwoord is dan al verloren gegaan tussen alle gedachten in mijn hoofd. Het is daar nooit stil.”

Hoe is je kwaliteit van leven nu?

“Ik ben gestopt met mijn werk als receptioniste, omdat mijn functie verviel. Hoewel ik hier eerst van baalde, kwam ik thuis tot rust. Ik heb nu mijn eigen atelier, waar ik schilder en teken. Ook heb ik een moestuin. Ik heb lieve vriendinnen, een leuke vriend en geweldige kleinkinderen. Over het algemeen ben ik gelukkig. Maar toch, zou het me heerlijk lijken om eens stilte in mijn hoofd te hebben. Gewoon eens naar de zee te kijken en enkel het water te kunnen ruiken en voelen. Dat lijkt me geweldig.”