Reanimatie door omstanders gunstig voor prognose na hartstilstand

Na een hartstilstand is het slachtoffer gebaat bij snel ingrijpen van omstanders. In eerste instantie de hulplijnen bellen en indien mogelijk zelf reanimeren kunnen de langetermijngevolgen deels inperken. Zo laten ook de resultaten van een nieuwe Deense studie zien. De studie geleid door Dr. Kristian Kragholm (Aalborg University Hospital ) volgde meer dan 2.800 volwassenen die getroffen zijn door een hartstilstand. Dankzij adequaat ingrijpen van omstanders bleek de kans op blijvende hersenschade of de noodzaak van verpleeghulp beperkt.

Reanimatie na een hartstilstand

Een hartstilstand ontstaat wanneer het hart plotseling stopt met kloppen en er geen bloed en zuurstof meer wordt gepompt door het lichaam. Door direct te reanimeren of indien mogelijk een elektrische schok toe te dienen met een AED (Automatische Externe Defibrillator) wordt de kans op permanente hersenbeschadiging verkleind. Na 4 tot 6 minuten raken hersencellen namelijk al definitief beschadigd.
Van bovengenoemde acties is al bekend dat de overlevingskans binnen de eerste 30 dagen worden verbeterd, vertelt Kragholm. Maar over de impact op de langere termijn bestaat nog onduidelijkheid. Dit is dan ook precies waar dit onderzoek op inspeelt.

Lage aantallen langetermijngevolgen na hartstilstand

Het team van Kragholm volgde een groep volwassenen die de eerste 30 dagen na hun hartstilstand overleefd hadden. In de periode van 2001-2012 waarin zij getroffen werden steeg het aantal reanimaties door omstanders van 60% naar 80%. Het percentage dat een schok kreeg toegediend middels een AED steeg van 2% naar 17%.
Snelle handeling van omstanders leidde tot de volgende resultaten:

• Maar ongeveer 19% van de slachtoffers had hersenbeschadiging of bleek verpleegzorg nodig te hebben op langere termijn. Dit percentage lag lager als zij waren gereanimeerd (12%) of als er gebruik was gemaakt van een AED (8%)
• Binnen het eerste jaar na de hartstilstand overleed 15%. Na tijdige reanimatie was dit 8% en maar 2% na een schok met een AED

Het belang van reanimatiekennis

Kragholm: “Met de uitkomsten van dit onderzoek wordt het belang van reanimatiekennis nog maar eens onderstreept. Gezamenlijk kunnen we een rol spelen om het leven van slachtoffers te redden.
Hierbij zorgen we er niet alleen voor dat ze overleven, maar ook weer zo snel mogelijk hun leven kunnen oppakken.”

Lees ook: Eén sms’je vergroot de overlevingskans na een hartstilstand

Campagnes gericht op reanimatiekennis

In Denemarken, maar ook in Nederland proberen instanties door middel van verschillende campagnes het belang van reanimatie aan te halen. Volgens Kragholm verklaart dit in Denemarken de stijging van het aantal slachtoffers dat door omstanders is bijgestaan. Nederland kent het burgerhulpverleners oproepsysteem waarin personen geregistreerd staan die hulp kunnen verlenen op het moment dat iemand een hartstilstand krijgt.
Gezien de cijfers over hartstilstand in Nederland mag dit gezien worden als essentieel:

• Elke week krijgen 300 mensen een hartstilstand
• 30% van de hartstilstanden vindt op straat plaats
• Er zijn per jaar 7.000 – 8.000 reanimaties buiten het ziekenhuis
• In ruim 75% van de gevallen zijn er omstanders die het slachtoffer reanimeren voor de komst van de ambulance

Het volledige onderzoek is te lezen in het wetenschappelijk tijdschrift New England Journal of Medicine.