Goed en volgens eenduidige instructies inhaleren

Inhaleren biedt een aantal voordelen boven het innemen van tabletten: medicijnen komen direct op de plek terecht waar ze nodig zijn: in luchtwegen en longen, luchtwegverwijders werken sneller dan tabletten, inhalatie geeft minder bijwerkingen en er is minder medicijn nodig dan in tabletvorm. Maar het inhaleren moet wel goed en volgens eenduidige instructies gebeuren.

Apotheker Gerrit van Ommeren en Ingrid van der Gun van de Long Alliantie Nederland, respectievelijk voorzitter en projectleider van de werkgroep ‘landelijke infrastructuur eenduidige inhalatie instructie’, werken vanuit Long Alliantie Nederland aan de ontwikkeling van een eenduidige inhalatie-instructie.

Daartoe werd de website www.inhalatorgebruik.nl gelanceerd, een site voor zowel patiënten, als zorgverleners en andere belanghebbenden. “Op de website staan instructiefilmpjes, inhalatieprotocollen en gebruiksaanwijzingen voor patiënten die ondersteuning bieden bij het juist gebruiken van de inhalator.

Want de oorzaken van verkeerd inhaleren zijn onder andere te wijten aan tegenstrijdige voorlichting,” legt Van der Gun uit. “Op de website kunnen alle zorgverleners dezelfde eenduidige en doeltreffende patiëntmaterialen voor instructie gebruiken.”

Belang van goed inhaleren

“Het inhaleren van medicijnen lijkt moeilijk, maar omdat bij inhalatie minder medicijn nodig is, geven artsen daar vaak de voorkeur aan,” zegt Van Ommeren. “Maar je moet natuurlijk wel zorgen dat het goed in de luchtwegen en longen terechtkomt.

In onze apotheek laten wij het mensen altijd zelf voordoen en zien daarbij dat ongeveer de helft van de mensen essentiële fouten maakt bij inhaleren.” Mensen maken de inhalator op een verkeerde manier schoon, houden niet lang genoeg de adem in na inhalatie, schudden niet goed of maken bedieningsfouten.

Bij sommige inhalatoren heb je een goede hand-long coördinatie nodig: de dosis afvuren terwijl je inademt. Dat lukt bijna niemand goed en daarom zijn goede en eenduidige instructies erg belangrijk.

Wildgroei en onwetendheid

Oorzaken van onjuist gebruik zijn volgens Van Ommeren ook onbegrip van de ziekte en onwetendheid over het doel van het geneesmiddel: “Wij kijken naar wat mensen wel en niet snappen en leggen ze uit waarom ze een medicijn in moeten nemen; dat verhoogt de motivatie tot innemen, maar het is ook een kwestie van vaardigheden.”

Ook speelt therapietrouw een rol. Dat betekent -naast het trouw innemen van medicatie- dat samen met de patiënt de beste manier van innemen wordt bepaald. “Samen zoeken naar de beste oplossing, het gebruik uitleggen en niet ‘zomaar’ iets opdragen.” Een ander punt van therapietrouw is dat mensen vaak stoppen met de medicatie als de benauwdheid over is.

Daardoor is de werking minder zeker. Ze hebben niet in de gaten, of begrijpen niet dat aankomende benauwdheidsaanvallen voorkomen kunnen worden door medicijnen trouw in te nemen.”