Intimiteit na de bevalling in kaart gebracht

Borstvoeding geven en voor het eerst bevallen zijn factoren die het seksueel functioneren kort na de bevalling kunnen bemoeilijken. Een keizersnede heeft er opmerkelijk genoeg geen gunstig effect op en heeft zelfs een negatieve invloed op de levenskwaliteit na de bevalling. Tot die resultaten komt de Vrouwenkliniek van het UZ Gent, die het seksueel functioneren van vrouwen na de bevalling onderzocht.

Onderzoeksopzet

Veel vrouwen maken zich zorgen over hun seksueel functioneren na de bevalling. Om dat beter in kaart te brengen, voerde de Vrouwenkliniek van het UZ Gent een studie uit bij 109 vrouwen. Daarbij werd gepeild naar hun algemeen seksueel functioneren, pijn bij betrekkingen en kwaliteit van leven. De vrouwen werden op drie momenten bevraagd: in het derde trimester van de zwangerschap, 6 weken en 6 maanden na de bevalling.

Borstvoeding en eerste kind

Uit het onderzoek blijkt dat pijn bij betrekkingen (dyspareuniescore) na de bevalling frequent voorkomt. In de eerste zes weken blijken twee factoren significant: borstvoeding en een eerste bevalling (primipariteit). “Vrouwen die borstvoeding geven en voor het eerst bevallen, hebben hogere pijnscores”, zegt prof. dr. Steven Weyers, diensthoofd van de Vrouwenkliniek. “Borstvoeding geven verandert de hormoonhuishouding en gaat daardoor dikwijls gepaard met vaginale droogheid. De verminderde vochtproductie geeft dan meer pijn bij betrekkingen. Bij een eerste bevalling is het perineaal trauma – de kans op een knip of scheur – vaak het grootst, wat leidt tot pijnlijke betrekkingen. Ook vermoeidheid heeft uiteraard een impact op het seksueel functioneren. Pijn bij betrekkingen neemt echter sterk af vanaf zes weken na de bevalling. De studie toont aan dat na zes maanden enkel primipariteit de seksuele functie nog beïnvloedt.”

Keizersnede: geen preventief effect

Hoewel de mate van perineaal trauma een invloed heeft op pijn bij betrekkingen, leidt een keizersnede opmerkelijk genoeg niet tot een beter seksueel functioneren na de bevalling. Dit blijkt uit de studie. Prof. Weyers: “Een belangrijke conclusie, want de vraag naar een preventieve keizersnede om een verzakking tegen te gaan of het seksueel functioneren te vrijwaren, blijft toenemen. Dat beschermende effect op de seksuele functie is er dus niet. Meer nog: de vrouwen die een keizersnede ondergingen, scoren zes maanden na de bevalling significant slechter op bepaalde factoren van de levenskwaliteit, zoals vermoeidheid en energiepeil.”

Seksueel functioneren en levenskwaliteit

De studie legt ook een duidelijke relatie bloot tussen seksueel functioneren en levenskwaliteit. Dr. Els Elaut, seksuoloog en mede-onderzoeker: “Zes tot acht weken na de bevalling bleek meer dan 70 procent van de vrouwen opnieuw seksueel actief. De vrouwen bij wie het seksueel functioneren dan het meest was verstoord, scoorden ook significant lager op het vlak van levenskwaliteit. Dat sterkt ons in de overtuiging dat er een duidelijke link is tussen seksueel functioneren en algemeen welbevinden.”

Zwangere vrouwen beter informeren

Het seksueel functioneren in de eerste maanden na de bevalling is tot nog toe weinig onderzocht. “Op consultatie merk je dat vrouwen ermee zitten, maar spontaan durven ze hun vragen vaak niet te stellen. Binnen de Vrouwenkliniek willen we zwangere vrouwen nu proactief beter informeren over seksualiteit, tijdens én na de zwangerschap. En we willen hen vooral geruststellen: het is niet ongewoon dat het seksueel functioneren verstoord is na de bevalling, maar dat is vaak slechts tijdelijk.”

Bron: UZ Gent