Blijf op de hoogte

Herken de symptomen van autisme

Ruim 1 procent van alle Nederlanders heeft een vorm van autisme. De eerste symptomen zijn meestal al in de eerste levensjaren zichtbaar. Toch wordt de diagnose doorgaans pas jaren later gesteld, wanneer er problemen ontstaan op school, thuis, op het werk of in een relatie.

Door de diagnose eerder te stellen – liefst op zo jong mogelijke leeftijd – kunnen ouders, leraren en begeleiders beter rekening houden met de aandoening en ontstaat er meer begrip voor het gedrag van mensen met autisme.

Een van de manieren om symptomen eerder in kaart te kunnen brengen, is de nieuwe richtlijn Autismespectrumstoornissen voor de jeugdgezondheidszorg. De eerste wetenschappelijk aangetoonde alarmsignalen zijn inmiddels verwerkt in het Van Wiechenonderzoek waarmee consultatiebureaus de ontwikkeling van alle in Nederland geboren baby’s en peuters volgen.

Het is de bedoeling dat de jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen die dit onderzoek afnemen opgeleid worden om al in een vroeg ontwikkelingsstadium gedrags- en ontwikkelingskenmerken te signaleren die mogelijkerwijs kunnen duiden op een stoornis in het autismespectrum.

Ouders ondersteunen

“Het tijdig signaleren van een ontwikkelingsachterstand of -afwijking die mogelijk kan wijzen op autisme is vooral belangrijk om ouders handgrepen te kunnen bieden om hun kind beter te begrijpen en te begeleiden”, stelt de Leidse hoogleraar orthopedagogiek Ina van Berckelaer-Onnes, medeauteur van de nieuwe richtlijn.

Het is een belangrijk doel van de consultatiebureaus om ouders van kinderen waarbij de ontwikkeling anders verloopt zo goed mogelijk te ondersteunen in het opvoedingsproces. De jgz-medewerkers kunnen, eventueel geholpen door kinder- en jeugdpsychologen, gerichte hulp bieden en zorgen wegnemen of verminderen.

De nieuwe richtlijn is een toeleiding tot diagnostiek en heeft niet als doel een snelle diagnose autisme te stellen. Het gaat primair om het signaleren van een afwijkende ontwikkeling. “Als je ouders te snel confronteert met de diagnose autisme is hun houding vaak heel afwijzend”, merkt Van Berckelaer-Onnes.

Het is beter om al vóór de eventuele diagnose, die op zeer jonge leeftijd moeilijk te stellen is, informatie te geven hoe hun kind thuis en bijvoorbeeld op het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal optimaal kan worden gestimuleerd in de ontwikkeling.

Negatieve ervaringen voorkomen

Vroegtijdige specialistische hulp, gericht op autisme, kan negatieve en traumatische ervaringen voor zowel ouder als kind voorkomen. Maar die specialistische hulp wordt, zo stelt Joli Luijckx, woordvoerder van de Nederlandse Vereniging voor Autisme, in veel gevallen niet of in ieder geval niet direct aangeboden.

Vaak blijkt dat gemeenten in eerste instantie algemene opvoedkundige hulp bieden. Het gevolg daarvan is dat de kinderen geen optimale en soms zelfs de verkeerde begeleiding krijgen.

Tijdige signalering

Dat kan, zo weet Luijckx, grote gevolgen hebben. “Kinderen die wel de goede ondersteuning krijgen, ontwikkelen zich beter en kunnen later ook beter en zelfstandiger functioneren in de maatschappij.” Ook voor ouders zijn tijdige signalering van mogelijke problemen en een vroege diagnose van groot belang.

Veel ouders geven aan dat zij een hele lange frustrerende weg hebben afgelegd voordat zij de juiste begeleiding kregen. Vaak denken omstanders en soms ook de ouders, dat een kind niet wil, slecht is opgevoed of gewoon onhandelbaar is. “Pas als je weet dat het om autisme gaat, kun je die onterechte kritiek weerleggen en begrip vragen én hopelijk ook krijgen voor je kind.”

Gerelateerde artikelen

Ontwikkeling kent momenten waarop iets moet lukken, anders is de kans verkeken, vertelt Wouter Staal. De hoogleraar Klinische Kinder- en Jeugdpsychiatrie, bijzonder hoogleraar Autismespectrumstoornissen en kinder- en jeugdpsychiater bij Karakter…

De pupilreflexen van kinderen zouden mogelijk een vroege aanwijzing voor autisme kunnen vormen. Dat stellen onderzoekers van de Uppsala University in het tijdschrift Nature Communications. 147 kinderen Voor hun studie…

Jongens met autisme ontwikkelen vaker lichamelijke klachten, depressies en agressief gedrag. Dat heeft vooral te maken met piekeren, ontdekten psychologen van de Universiteit Leiden. Publicatie in het Journal of Autism…

Onderzoekers van de University of Warwick hebben nieuwe proeven ontwikkeld waarmee autisme bij kinderen geïdentificeerd kan worden. Nieuwe testen Het team dat het internationale onderzoek uitvoerde stelt dat hun testen…

Tweetalige autistische kinderen blijken makkelijker mentaal te kunnen schakelen dan autistische leeftijdsgenoten die slechts één taal spreken. Dat concluderen onderzoekers van de McGill University. Hun studie is recent verschenen in…

Reactie

Plaats een opmerking

Onthoudt mijn naam en e-mailadres in de browser voor de volgende keer dat ik een opmerking plaats.