3 ex-patiënten over forensische psychiatrie

De overstap van de forensische psychiatrie naar de reguliere ggz (geestelijke gezondheidszorg) vraagt om lef, aanpassingsvermogen en vertrouwen. De weg richting resocialisatie is immers soms een lange. Toch kan de weg met de juiste begeleiding zonder al te veel hobbels worden bewandeld.

Gerrie, Jan en Chantal zijn drie voormalig forensisch psychiatrisch patiënten. Ze vertellen over hun uitdagingen en kansen.

Gerrie (32): ‘meer dan je dossier’

Het gaat nu goed met Gerrie, maar het heeft haar veel inspanning gekost om weer vertrouwen in zichzelf te krijgen. Gerrie is gediagnosticeerd met borderline en al op haar eerste middag in de reguliere psychiatrie ging het voor haar al mis. “Al die nieuwe mensen om me heen zorgden ervoor dat ik de controle verloor. Ik heb moeite anderen te vertrouwen, omdat ik snel het gevoel heb afgewezen te worden. Het lukte me gewoon niet.” Om haar een duwtje in de rug te geven, werd besloten dat haar behandelaars vanuit de forensisch psychiatrische kliniek, waar ze daarvoor verbleef, een lang weekend zouden overkomen voor een warme overdracht. Het werkte, Gerrie kreeg weer vertrouwen in haar leefsituatie. “Het is zo belangrijk dat je je gekend voelt tijdens zo’n schakelmoment. Je bent zoveel meer dan wat er op papier over je vermeld staat.”

Jan (45): waardevolle gesprekken

Ook Jan ziet graag dat behandelaren verder kijken dan zijn dossier. “Dat ik tbs (terbeschikkingstelling) heb gehad, is niet voor niets. Daarover is in mijn dossier wel wat terug te vinden, waardoor een ander toch al snel een eerste indruk krijgt.” Liever vertelt Jan bijvoorbeeld eerst in een persoonlijk gesprek hoe hij heeft geleerd clean te worden en dat al 3,5 jaar lang vol te houden. Persoonlijke begeleiding is voor zijn overstap van forensisch beschermd wonen naar reguliere psychiatrie daarom enorm belangrijk geweest. “Je krijgt van behandelaren weliswaar ook allerlei etiketten opgeplakt – soms misschien wat discutabele – maar zo krijg je wel inzicht en leer je om te gaan met je stoornis.”

Chantal (40): blijven doorzetten

Voor Chantal was het van grote meerwaarde dat ze tijdens haar schakelperiode bij de hand werd genomen door haar begeleiding. Op haar twintigste werd ze voor het eerst gediagnosticeerd met schizofrenie. Negen jaar bracht ze met zware psychoses door in gevangenissen en tbs-klinieken. In een forensisch psychiatrisch centrum vond ze uiteindelijk, met de juiste medicatie, de weg naar boven. “Zolang je bij schizofrenie de medicatie niet op orde hebt, heeft therapie geen enkele zin. Nu ben ik rustig en reageer ik ook normaal, niet direct agressief. Die neiging is er niet eens meer.” Bij haar overstap naar de reguliere ggz heeft ze eerst een paar keer proefgedraaid en koffie gedronken met de anderen, met de begeleiding erbij. “Zo kon ik alvast contacten leggen, maar ook kijken of ik hier wel zou passen. Klikte het niet, dan zouden we naar een andere oplossing zoeken.” Haar resocialisatietraject is zelfs zo goed gegaan dat Chantal nu als vrijwilliger bij de Voedselbank werkt. “Ik leg er geld op toe omdat ik er met de regiotaxi heen moet, maar ik ga door – net als met sporten. Wie weet kan ik op den duur zelfs op mezelf gaan wonen.”