Beweging helpt ouderen vloeiender te spreken

Lichaamsbeweging helpt senioren makkelijker op woorden te komen, zo blijkt uit een onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports.

Ouderdomsmomenten

Uit de publicatie blijkt dat gezonde ouderen die regelmatig sporten minder last hebben van verstoringen tijdens het spreken. “Punt-van-de-tong-momenten zijn erg irriterend en beschamend”, zegt hoofdonderzoeker Katrien Segaert, docent psychologie aan de University of Birmingham. “Mijn onderzoek toont aan dat sportieve ouderen minder last hebben van dit soort interrupties als ze spreken.”

Deze tijdelijke black-outs komen vaker voor naarmate iemand ouder wordt, vertelt Segaert. Volgens haar zou het echter verkeerd zijn om ze op te vatten als geheugenverlies. Ze hebben namelijk de neiging op te treden als iemand een woord kent, maar het geluid tijdelijk niet kan produceren.

Ouderen hebben een groter vocabulaire

Voor het onderzoek onderwierp Segaert 28 gezonde Britse mannen en vrouwen aan een geautomatiseerde taaltest. Hun gemiddelde leeftijd was 67 jaar (mannen) en 70 jaar (vrouwen). De test werd ook afgenomen onder 27 jongvolwassenen, met een gemiddelde leeftijd van 23 jaar.

De taaltest vroeg hen naar de namen van beroemde personen (bijvoorbeeld schrijvers, politici en acteurs), op basis van twintig vragen over hen. Ook werden de deelnemers geconfronteerd met de definities van twintig weinig gebruikte woorden en eenzelfde aantal eenvoudige, bekendere woorden. Aan de hand van deze definities moesten zij de bijbehorende woorden benoemen.

De onderzoekers constateerden dat de oudere groep een beduidend groter vocabulaire had dan de jongvolwassenen. Maar zelfs fitte ouderen maakten meer taalfouten dan de junioren, zo bleek uit de bevindingen.

Lichaamsbeweging helpt

De onderzoekers gebruikten een stationaire fietstest om de conditie van de oudere deelnemers te meten. Hiermee beoordeelden zij het vermogen van de ouderen om zuurstof te gebruiken tijdens het sporten. “We ontdekten dat hoe beter de conditie van de oude personen was, hoe lager de kans dat ze een tijdelijke black-out ervoeren”, vertelt Segaert. “Spreken is iets waar we elke dag op vertrouwen. Communicatie met anderen helpt ons om sociale relaties en onafhankelijkheid te behouden tot op hoge leeftijd. Fitheid kan daarbij helpen.”

Bescherming tegen Alzheimer

Ook dokter Sam Gandy, directeur van het Mount Sinai Center for Cognitive Health in New York, gelooft in de positieve kracht van lichaamsbeweging. “Ik denk dat de onderzoeksresultaten geloofwaardig en belangrijk zijn. Lichaamsbeweging is het beste hersenmedicijn dat we hebben.”

Onderzoek bij apen heeft aangetoond dat lichaamsbeweging de hersenveroudering kan afzwakken, vertelt Gandy. Dit komt door een stimulans van de productie van het zogeheten nerve growth factor. Deze lichaamsstof helpt hersenzenuwen te beschermen tegen verwondingen of ziekten als Alzheimer. Gandy vermoedt dat dit een rol speelt bij de nieuwe bevindingen.