CT-scans bij hoog-risicogroep longkanker vergroot overlevingskans

Longkanker ontstaat meestal door roken. Slechts tien procent van de longkankerpatiënten heeft niet gerookt. Prof. dr. Harry de Koning heeft op basis van deze statistiek een hoog-risicogroep gedefinieerd. Zijn studie[1] bewijst dat preventief onderzoek ervoor zorgt dat meer patiënten de ziekte overleven. Prof. dr. De Koning is medisch geschoold, hoogleraar en plaatsvervangend hoofd van de afdeling gezondheidszorg in het Erasmus MC en houdt zich bezig met klinische evaluatie.

Nelson-studie

De Nelson-studie startte ongeveer vijftien jaar geleden. Mensen die meer dan vijfentwintig jaar elke dag een pakje of meer sigaretten rookten, kwamen in aanmerking voor de hoog-risicogroep. De 15.000 deelnemers werden verdeeld over een controlegroep die een reguliere aanpak onderging en een testgroep waarbij regelmatig een CT-scan van de longen werd gemaakt (Yousaf-Khan, Uraujh, et al. 2017).

Bij ongeveer bij 3 procent van de 15.000 mensen werd er longkanker ontdekt. Ongeveer 70 procent van de longkankerpatiënten in de testgroep werd gediagnosticeerd naar aanleiding van bevindingen op de CT-scans. De andere 30 procent en de patiënten uit de controlegroep bleken ongeveer vier jaar later gediagnosticeerd te worden met longkanker. In de testgroep is 20-25 procent minder mensen aan longkanker overleden. Dit verschil is te verklaren door de vroege diagnose en vroegtijdige behandeling (Yousaf-Khan, Uraujh, et al. 2017).

“Het probleem met longkanker is dat het bijna altijd in stadium III of IV wordt ontdekt. Op dat moment is genezing meestal niet meer mogelijk. Door het uitvoeren van preventieve CT-scans ontdekken wij de longkanker in een eerder stadium waardoor de kans dat een operatie kan worden uitgevoerd vele malen groter is. Het chirurgisch verwijderen van een (deel van de) kwab of long waar de tumor zich bevindt, verhoogt de kans op overleving van de ziekte significant. Niet alle therapie slaat aan, dus helaas gaan er nog steeds mensen dood aan longkanker, maar we kunnen een aanzienlijk percentage voorkomen door vroege diagnose.”

Kritiek

De studie stuit soms op kritiek van sceptici die longkanker bij rokers wegzetten als ‘eigen schuld dikke bult’ en daarom de kosten niet willen maken. “Echter het kost het niet enorm veel geld om dit onderzoek uit te voeren. Juist omdat de hoog-risicogroep goed te definiëren is. De totale kosten zijn vergelijkbaar met de kosten van het borstkankerbevolkingsonderzoek. Inmiddels denk ik dat men het er wel over eens is dat roken een verslavingsziekte is die door de tabakslobby is gebruikt voor commerciële doeleinden. We kunnen er gezondheidswinst uithalen tegen een redelijk bedrag. Het zou irrationeel zijn om dat niet te doen.”

Baanbrekend

Al jaren is men op zoek naar een methode om de overlevingskansen van mensen met longkanker te verbeteren. Tot nu toe zonder succes. “Daarom is het zo goed dat deze studie nu gedaan is in de Verenigde Staten en in Nederland en er in beide landen vergelijkbare positieve resultaten zijn gevonden.” Een interessante vraag die nu speelt en waar prof. dr. De Koning onderzoek naar wil doen is het verschil tussen mannen en vrouwen: is er een verschil in prevalentie? Is er een verschil bij de detectering? Hij heeft het verbeteren van zorg voor kankerpatiënten zijn missie gemaakt. “Longkanker is een hartverscheurende ziekte. Daar kan een onderzoek als de Nelson-studie enorm van waarde zijn. Het kan echt het verschil maken tussen leven en dood. Ik wil er voor blijven werken dat er een nog hoger percentage van de longkankerpatiënten gediagnosticeerd kan worden in een vroeg stadium. Hierdoor zal de kans op overleving significant zal toenemen.”

[1] Yousaf-Khan, Uraujh, et al. “Final screening round of the NELSON lung cancer screening trial: the effect of a 2.5-year screening interval.” Thorax 72.1 (2017): 48-56.

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door MSD. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, MSD heeft geen invloed op de inhoud gehad.

NL-NON-00222