Optimaliseren van zorg door snellere diagnose bij reuma

Ruim twee miljoen Nederlanders hebben een reumatische aandoening. Deze patiënten en hun omgeving weten wat het is om met de gevolgen van reuma te leven. Hoe moeilijk het is om niet in een sociaal isolement te vallen omdat het begrip van anderen steeds minder wordt. Omdat werken simpelweg niet meer gaat. Omdat op verjaardagsvisite gaan voelt als het lopen van een marathon. Het is dus van groot belang dat reuma in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd. Want een vroege herkenning kan erger voorkomen.

Behandeling reumatoïde artritis

De behandeling van reumatoïde artritis (RA), één van de vele vormen van reuma die mensen treft, is de afgelopen jaren behoorlijk verbeterd. Als reumatoloog prof. Timothy Radstake van het UMC Utrecht een patiënt met beginnende reuma op zijn spreekuur krijgt, kan hij hem vertellen dat er medicijnen zijn waardoor de patiënt zeer waarschijnlijk in rustig vaarwater terecht komt. “Dat was voorheen wel anders. Toen was het medicijn bedrust, niet bewegen en een rolstoel bestellen”, schetst Radstake het scenario van toen. Tegenwoordig worden ziekenhuisbedden vrijwel niet meer bezet door de klassieke reumapatiënt. Dat je veel minder rolstoelen in de wachtkamer ziet, komt dus door de verbeterde medicijnen, maar ook door vroege herkenning.

Vroege diagnose belangrijk

Sija de Jong, manager Patiëntenbelangen bij het Reumafonds, kan er niet genoeg op hameren dat er vroeg bij zijn heel belangrijk is. Mensen die langer dan drie weken last hebben van ochtendstijfheid, die in de loop van de dag minder wordt, en pijn in de gewrichten hebben, raadt zij aan naar de huisarts te gaan. “Waarschijnlijk wil de huisarts het ‘dan nog even aankijken’, maar na zes weken is het belang van een doorverwijzing naar een reumatoloog groot”, legt De Jong uit. Het is ook niet eenvoudig voor een huisarts om reuma vast te stellen; er kunnen zoveel verschillende klachten zijn. Vandaar dat huisartsen regelmatig door reumatologen worden bijgeschoold om zo samen snel een diagnose te kunnen stellen.

Vermoeidheid

Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten. Deze vermoeidheid legt beperkingen op bij ruim twee derde van de reumapatiënten. “Uit onze laatste cijfers blijkt opnieuw dat mensen met RA veel last hebben van ernstige vermoeidheid”, zegt De Jong. Deze mensen moeten altijd kiezen. Een dag werken? Dat kan, maar dan zijn ze ’s avonds uitgeblust.

Reuma klinkt niet sexy

De helft van die twee miljoen patiënten, geeft aan zich eenzaam te voelen. Want het begrip van de omgeving ebt snel weg. Vreemd vindt Radstake dat. Mensen die kanker hebben, kunnen rekenen op veel meer begrip dan reumapatiënten. Kanker spreekt kennelijk meer tot de verbeelding. “Aan kanker ga je dood, denkt men, hoewel dat ook al lang niet meer zo is. Het is een begrip. Als je alle ontstekingsziekten bij elkaar optelt, dan heb je het over een grofweg twee keer zo’n grote groep patiënten in vergelijking met kanker.” Reuma klinkt niet sexy. Reumapatiënten zijn mensen die veel en langdurig klachten hebben, schetst Radstake. “Er wordt na een jaar niet meer gevraagd hoe het met je gaat. Dat is bij een andere heftige ziekte als kanker toch anders.” En dat komt omdat reuma gewoon niet goed op de kaart staat.