Blijf op de hoogte

Annemiekes adem stopt tijdens haar slaap

Annemieke Ooms (70 jaar) kreeg al tien jaar geleden ernstige klachten van tomeloze slaperigheid – ook in de auto. “In die periode ontstond totale uitputting. Het enige dat bekend was: ik snurkte onmatig in m’n slaap. In die drie jaar van ontreddering, veroorzaakte ik twee keer bijna een enorm ongeluk. Dat spoorde me aan bij artsen aan te dringen op verder onderzoek.”

Wat is het obstructief slaapsyndroom?

“Bij patiënten met obstructief slaapsyndroom (OSAS is de vakterm voor een longarts of neuroloog) stopt tijdens de slaap de ademhaling telkens even voor zo’n tien tot dertig seconden; soms meer dan vijftig keer per uur. Dat komt door afsluiting van de bovenste luchtwegen. Vaak is die doorgang te nauw, maar bij sommige patiënten zakt de tong ook in de keel. Paniek is het gevolg en de zuurstofbloedwaarde daalt. Dit duiden we doorgaans met apneu. Het verraderlijke is dat je niet zelf er noodzakelijkerwijs van wakker wordt, maar wel in een totale staat van opwinding komt te verkeren. De hartslag vliegt omhoog en de bewegingen nemen onheilspellend toe. Van een normale slaapcyclus is geen sprake. De persoon slaapt wel, maar rust in geen opzicht uit. En door de opgebouwde diepe vermoeidheid, word je er niet zelf wakker van.”

Vicieuze cirkel

“Hoe apneu ontstaat, is onbekend. Ik heb geen profiel dat je kunt beschouwen als typisch apneu. Dat is mij eerlijk gezegd nooit duidelijk geworden. Vroeger kreeg een patiënt die zich met verdenking van apneu bij een longarts meldde, standaard een meetlint rond de nek gelegd. Een dikke nek was de bevestiging van aanleg voor apneu.

Natuurlijk maakt een dikke nek de nachtelijke vernauwing van de bovenste luchtwegen waarschijnlijker. Maar dat gaat niet altijd op; in geen geval voor mij.
Wel bestaat een verband tussen dikte en apneu. Onbehandelde apneu leidt tot zwaarlijvigheid (obesitas) en omgekeerd versterkt obesitas tot apneu. De meeste apneupatiënten strijden levenslang tegen overgewicht. Daarom is het van groot belang voor deze patiënten om te letten op gezonde voeding, geen alcohol of tabak en voldoende beweging.

Ik gebruikte al drie jaar een geneesmiddel, dat voorgeschreven wordt bij depressiviteit en angststoornissen, vanwege de veronderstelde burn-out.

Toen ik voor iets anders bij een arts in het ziekenhuis kwam, vroeg de arts hoe ik sliep. Ik begon te lachen en zei: ‘Uitstekend! Zelfs achter het stuur.’ Ik kon meteen blijven voor een slaaponderzoek. En toen bleek dat ik apneu had: 35 ademstops (apneus) per uur. Dat is een behoorlijk zware apneu. Daarvoor was ik onbekend met apneu. Even wennen, maar ik was opgelucht door de vaststelling van een oorzaak voor m’n slechte conditie toen.”

Apparaat als bijslaap

“Voor de arts was het duidelijk dat ik met een zogenaamde CPAP (spreek Engels uit: si-pep) geholpen moest worden. Dit is een apparaat dat via overdruk je luchtweg tijdens de nacht openhoudt. Dit apparaat maakt het mogelijk zonder ademstilstand door te slapen. Het is wel even wennen aan het masker dat je daarbij moet dragen en met een slang verbonden is met het CPAP-toestel. Maar als je daarvoor in de plaats ‘s ochtends weer uitgerust opstaat, is het nachtelijk ongemak door het dragen van dit masker al snel vergeten.

Ik heb de indruk dat ik niet meer zonder kan. Die CPAP heeft me m’n leven teruggegeven. Ik koester het toestel en neem het altijd mee. Onder geen beding wil ik weer terugvallen in de hopeloosheid van voorheen. Iedereen in m’n omgeving weet dat ik sinds tien jaar slaap met m’n man en met zo’n apparaat. En dat m’n man soms thuisblijft, maar dat m’n CPAP altijd mee moet als ik ergens logeer.”

Langzaam herstel

“Ik voelde wel meteen dat ik uitgeruster opstond door het terugvallen van het aantal ademstops tijdens de slaap. Blijkbaar is de uitputting die zich over misschien wel 25 jaar heeft opgebouwd dusdanig groot, dat de lichamelijke uitputting nog wel even voelbaar blijft. Verlies van energie is iets wat ook heel geleidelijk ontstaan is, zoals ook het herstel heel geleidelijk gaat.

Wel is het duidelijk dat slapen met een CPAP je ogenblikkelijk het gevoel geeft op de juiste weg te zijn. Je staat niet meer ‘s nachts met hoge hartslag plots naast je bed, in totale paniek en verwarring over wat er met je gebeurt. Nee, integendeel: je slaapt gewoon de hele nacht rustig door. En ‘s ochtends sta je niet meer op met hoofdpijn en het gevoel nog lang niet uitgeslapen te zijn. Dat zijn deze directe winstpunten die mij motivatie geven voor het volhouden van de therapie en gebruik van de CPAP; elke nacht en zo lang ik in bed lig.

Pas thuis uit het ziekenhuis ben ik gaan googelen op apneu… En zo kwam ik terecht op de website van de ApneuVereniging. In april 2008 werd ik als bestuurslid promotie en ledenwerving aangesteld. Ik was daarvoor weer voldoende fit en wilde meehelpen om het grote vraagteken rond slaapapneu op te helderen.

Bij artsen en publiek is het gevolg van apneu nog te weinig bekend. Apneupatiënten draaien vijf tot acht jaar vergeefs rond met onbegrepen klachten in het medische circuit, voordat de diagnose gesteld wordt. Vaak worden ze behandeld voor bijkomende gevolgen van de veelvuldige en langdurige ademstops tijdens de slaap, zoals hart- en vaatziekten, hypertensie, obesitas, diabetes of depressie. Bij mij werd al snel gesproken over burn-out, waarvan de diagnose kennelijk meer voor de hand ligt. Maar na drie jaar vergeefs hulp vragen, viel met de diagnose slaapapneu voor mij alles op zijn plek!”

Lotgenoten

“Voordat bekend was dat ik slaapapneu had, slikte ik een bepaald geneesmiddel, omdat de huisarts dacht dat ik een burn-out had. Het geneesmiddel dat ik slikte, is een dempend geneesmiddel, dat me er wel bovenop zou helpen. Drie jaar slikte ik trouw zonder enige vooruitgang. Als die apneu niet ontdekt was door een snuggere arts, zou ik het misschien nu nog wel slikken.

Apneu was voor de arts en voor mij een ontdekking. Maar dan wel een ontdekking die redding bood en m’n leven weer op de rails bracht. Nadat de juiste diagnose was gesteld, stond ‘s avonds een snorrend slaapapneu-apparaat op m’n nachtkastje. Ik slaap sinds 2007 en twintig jaar huwelijk, tot volle tevredenheid met een CPAP, een soort luchtpomp. Geen nacht meer zonder! En de longarts stelt ‘m zodanig in dat ik uit de gevarenzone blijf.”

Wist je dat?

Alcohol leidt tot spierverslapping. Dit bevordert niet de regelmatige ademhaling tijdens de slaap. OSAS-patiënten doen er daarom verstandig aan om alcohol in de avonduren te mijden.

Voor tabak-, koffie- en zwarte theegebruik gelden vergelijkbare regels. En opnieuw een strijdpunt. Want door de verstoorde nachtrust zullen OSAS-patiënten neigen tot overmatig koffiegebruik.

Gerelateerde artikelen

Beschadigingen aan het hart komen vaker voor bij vrouwen die snurken. Dit melden onderzoekers van het Universitair Ziekenhuis van München. Ook lieten de resultaten zien dat van de bijna 4500…

Hard snurken wordt door veel mensen geaccepteerd als een blijvende, weliswaar onschuldige maar vervelende kwaal. Snurken kan echter wel degelijk een medische oorzaak hebben en duiden op een slaapaandoening. Een…

Slaapapneu – ademstilstand tijdens de slaap – is een serieuze aandoening die onder meer kan leiden tot vermoeidheid, concentratieverlies, prikkelbaarheid, hoge bloeddruk, hartkloppingen en depressieve klachten. Van de naar schatting…

Elk jaar doet de ApneuVereniging onderzoek naar de diagnose en behandeling van slaapapneu. De ene keer is het een uitgebreid onderzoek onder patiënten. De andere keer richt de vereniging zich…

Patiënten die zijn geopereerd lopen mogelijk risico op complicaties als het blijkt dat zij slaapapneu hebben. De complicaties zijn boezemfibrilleren (hartritmestoornis) en veneuze trombose. Volgens de onderzoekers weet meer dan…

Reactie

Plaats een opmerking

Onthoudt mijn naam en e-mailadres in de browser voor de volgende keer dat ik een opmerking plaats.