Blijf op de hoogte

Multiple sclerose en de grijze massa (video)

0:00
0:00

In dit interview vertelt neurowetenschapper Hanneke Hulst over multiple sclerose, de cognitieve klachten die het met zich meebrengt en de bijbehorende behandeling.

Video transcriptie

Ik ben Hanneke Hulst, ik ben neurowetenschapper aan het VU Medisch Centrum Amsterdam en ik doe onderzoek naar de ziekte multiple sclerose. MS, multiple sclerose zoals we dat kennen, is eigenlijk een ziekte van het centrale zenuwstelsel, dus dat zijn de hersenen en het ruggenmerg. En wat we eigenlijk kennen bij deze ziekte is dat daar ontstekingen ontstaan. Met name in de witte stof van de hersenen zien we dat er ontstekingen / littekens worden gevormd die eigenlijk alles verstoren en leiden tot een heel scala aan symptomen: problemen met lopen, problemen met zien.

Een van de weinige dingen die we eigenlijk veel minder goed snappen of waar we pas sinds kort wat meer over weten is dat ook cognitieve klachten, dus problemen met geheugen, aandacht en concentratie, bij deze ziekte een hele grote rol spelen. En wat daar dan eigenlijk bij komt is dat je ziet dat niet zozeer die littekens een rol spelen maar eigenlijk afwijkingen in de grijze stof, dus de buitenste laag in de hersenen. En diep in de hersenen zitten grijzestofstructuren, dat is ook waar onze zenuwcelkernen zich bevinden. Daar zien we eigenlijk dat daar van alles ook misgaat en dat hangt goed samen met die cognitieve klachten.

Multiple sclerose en cognitieve problemen

Als we deze resultaten verder bekijken en kijken hoe dat nu samenwerkt met neurodegeneratie en atrofie. Dat is een en hetzelfde proces. Atrofie is het verlies aan hersenweefsel, in de volksmond ook wel hersenkrimp genoemd. Dan zien we eigenlijk dat op het moment dat de hersenen kleiner worden – dat zie je in de witte stof, dat zie je ook in de grijze stof en dat zie je ook in specifieke structuren. Dus in allerlei gebieden is er verlies van weefsel. En wat de literatuur eigenlijk laat zien is dat er met name het verlies in die grijze stof, dus in de buitenste laag van de hersenen en de diepste kernen. Als daar verlies van weefsel optreedt is dat een goede voorspeller voor het aanwezig zijn van cognitieve problemen bij mensen met MS.

De behandeling van multiple sclerose: medicatie en verder…

De huidige behandeling van MS bestaat vooral uit het tegengaan van die ontstekingen. Dus die middelen die we standaard gebruiken zorgen ervoor dat die ontstekingen niet meer ontstaan. Bij een groot deel van de patiënten werkt dat redelijk goed. Maar wat we wel zien is dat over tijd patiënten toch achteruit gaan. Die ontstekingen worden wel goed geremd maar toch komen er meer klachten bij, dus gaan ze toch een stukje achteruit, leveren een stukje in. En waar dat eigenlijk door lijkt te komen is dat neurodegeneratieve proces, die atrofie, die gaat wel gewoon door. De huidige standaard medicatie remt dat eigenlijk niet of niet voldoende. Er zijn nu wat nieuwere middelen op de markt en daar zien we eigenlijk dat buiten dat zij de ontstekingen ook remmen dat daar ook een gunstig effect wordt gezien op het tegengaan van het verlies van hersenweefsel.

En dat geeft weer hele mooie opties om te zien of die cognitieve klachten worden tegengegaan. Dus dat zijn ontwikkelingen die heel gunstig zijn voor het veld en daarnaast, waar ik zelf me de komende jaren mee bezig ga houden is: buiten deze medicatie, zijn er ook andere dingen die we kunnen doen om die cognitieve klachten tegen te gaan? En dan denk ik met name aan, kunnen we mensen bepaalde trainingen aanbieden? Cognitieve training in de vorm van een computertaak bijvoorbeeld, wat er toe leidt dat een functie bij mensen, als het al afwijkend is, dat die functie weer wordt teruggewonnen.

Of kunnen we bij patiënten die nog geen klachten hebben, kunnen we daar voorkomen dat ze ziek worden of die klachten krijgen? En wat we dan eigenlijk proberen te doen is aan twee kanten te werken: aan de ene kant heb je de medicatie maar aan de andere kant ga je ook op zoek naar andere manieren om dat brein als het ware toch een soort reserve te geven.

Gerelateerde artikelen

“Leven met multiple sclerose (MS) is elke dag een verrassing”, omschrijft Nadia (39) haar ziektebeeld. Ze is acht jaar geleden gediagnosticeerd met de chronische ziekte en heeft sindsdien de nodige…

Iedere patiënt met multiple sclerose (MS) is anders. Waar de een goed reageert op een bepaalde therapie, doet die behandeling niets voor iemand met een schijnbaar zelfde ziekteverloop. “Dat is…

Over multiple sclerose (MS) is veel informatie te vinden. Maar wat is betrouwbaar en actueel? Nicole Donal (33) probeerde na het krijgen van de diagnose MS antwoord te vinden op…

Er bestaat een verband tussen gezondheidsgewoonten binnen het sociale netwerk van een patiënt en het niveau van neurologische handicap van die persoon. Dit toont nieuw onderzoek van het Brigham and…

Ontstekingshaarden in de hersenen van mensen met multiple sclerose (MS) zijn laat in het ziektebeloop veel actiever dan werd gedacht. Dit concludeert een team van hersenwetenschappers onder leiding van Inge…

Reactie

Plaats een opmerking

Onthoudt mijn naam en e-mailadres in de browser voor de volgende keer dat ik een opmerking plaats.