CGT bij OCD verbetert de samenwerking tussen verschillende hersendelen

Een specifieke vorm van cognitieve gedragstherapie (CGT) kan mogelijk gebruikt worden als nieuwe behandeling voor mensen met een dwangstoornis (OCD). In het wetenschappelijk tijdschrift Translational Psychiatry verklaren onderzoekers van de University of California, Los Angeles (UCLA) dat deze CGT-behandeling de samenwerking tussen hersennetwerken verbetert. Op hersenscans constateerden ze dit gegeven.

Dwangstoornis

OCD is een aandoening die zich kenmerkt door dwanggedachtes en/of handelingen. Dit kan het dagelijks functioneren sterk beïnvloeden. De behandeling bestaat doorgaans uit medicatie en een vorm van therapie. In veel gevallen is dit CGT en in meerdere studies is onderzocht dat dit een effectieve manier van behandeling kan zijn. Echter is de werking van CGT op het brein nog minder goed in kaart gebracht. Reden voor onderzoeker Jamie Feusner om dit middels deze studie te doen.

Veranderingen in sleutelnetwerken van het brein

Feusners team bekeek specifiek de werking van exposure en responspreventie (ERP) op de hersenen. Deze vorm van CGT richt zich op blootstelling aan de situatie die de dwanggedachtes oproept (exposure). En het vaak voor korte duur stoppen met de dwanghandelingen (responspreventie). In totaal vergeleken ze de hersenscans van 67 deelnemers, waarvan 24 zonder OCD. Alleen de personen met een dwangstoornis volgden de ERP-CGT.

Het resultaat vertoonde een groot contrast. De onderzoekers merkten op dat er een verbeterde samenwerking was tussen acht hersennetwerken bij mensen met OCD. Specifiek bij het cerebellum (kleine hersenen), de nucleus caudate, het putamen en de dorsolaterale en ventrolaterale prefrontale cortex. De kleine hersenen zijn betrokken bij informatieverwerking en ongecontroleerde bewegingen. De nucleus caudate en het putamen spelen een rol bij leerprocessen en het controleren van impulsieve acties. De dorsolaterale en ventrolaterale prefrontale cortex reguleren denkprocessen en zijn betrokken bij planningsgedrag.

Vertrouwen in behandeling

Volgens Feusner duidt de verbeterde mate van samenwerking erop dat patiënten met een dwangstoornis dankzij ERP-CGT niet-dwangmatig gedrag leerden en daarbij anders leerden denken. “De veranderingen lijken het oude gedrag te compenseren in plaats van te corrigeren. Dit opent de deur naar een scala van nieuwe behandelingsmogelijkheden”, vertelt hij.
Co-onderzoeker Teena Moody voegt hieraan toe dat deze positieve gedragsverandering OCD-patiënten meer vertrouwen kan geven in de slagingskans van een behandeling.