Is social media de oorzaak van sociale isolatie?

Jonge mensen die veel tijd spenderen op social media blijken uit nieuw onderzoek zich juist meer sociaal geïsoleerd te voelen. Ironisch gezien lopen extreme gebruikers van sociale netwerken een tweemaal hoger risico op sociale isolatie vergeleken met minder actieve gebruikers, onderschrijft het onderzoek.

Onderzoek naar social media en eenzaamheid

Volgens hoofdonderzoeker Brian Primack herinneren deze bevindingen ons eraan dat social media geen wondermiddel is tegen eenzaamheid. Hij is lid van de raad van bestuur van de University of Pittburgh’s Center for Research on Media, Technology and Health. Uit eerdere onderzoeken kwam al naar voren dat extreem gebruik van social media mensen eenzamer maakten. Maar deze onderzoeken waren naar Primack’s mening niet grootschalig genoeg.

“Dit nieuwe onderzoek is de allereerste omvangrijke analyse in de Verenigde Staten naar het gebruik van social media met sociale isolatie tot gevolg”, aldus Primack.

Onderzoeksmethodes

Het onderzoek werd onder bijna 1800 mensen verricht van 19 t/m 32 jaar, waarvan de man-vrouw ratio gelijk was. Deze deelnemers moesten korte online enquêtes invullen met vragen over welke sociale netwerken (Facebook, Twitter, YouTube, Instagram, etc.) ze gebruikten, hoe vaak ze dit deden en wat voor effect dit had op hun sociaal welzijn. De deelnemers die veelvoudig of langdurig social media gebruikten ervaarden een heviger isolatiegevoel met in tegenstelling tot andere mensen.

“In vergelijking met de testpersonen in de laagste categorie, scoorden de extreme gebruikers drie keer hoger op het risico voor sociale isolatie”, vertelt Primack.

De gemiddelde tijd gespendeerd op social media was rond de 61 minuten per dag. De deelnemers die meer dan 121 minuten per dag “verbonden” waren hadden een tweemaal hoger risico op sociale isolatie, dan deelnemers die genoeg hadden aan een half uur.

Onderzoeksbeperkingen

Volgens de onderzoekers blijven er wel veel vragen open op het gebied van praktisch advies. Het onderzoek was namelijk niet ingericht om een causaal verband aan te kunnen tonen. Daarnaast was de testgroep onder de 32 jaar en is het dus niet duidelijk of de resultaten bij oudere mensen hetzelfde zijn.

Ook verschilt de content per sociaal netwerk waardoor er een belangrijke factor buiten beschouwing is gebleven. Vakantiefoto’s van vrienden op Facebook hebben bijvoorbeeld misschien een meer isolerende werking op mensen dan kattenfilmpjes op YouTube.

Voorlopige conclusies

Er is dus sprake van een link tussen social mediagebruik en sociale isolatie, maar de verhouding is nog niet helemaal duidelijk.

“Het kan zijn dat mensen die zich eenzaam voelen social media gebruiken om een grotere sociale kring te krijgen”, suggereert Primack. “Maar het kan beide kanten op werken. Eenzame mensen gebruiken social media misschien vaker als zelfmedicatie, maar dit vergroot hun eenzaamheidsgevoel alleen maar”, voegt hij toe.

Dit wijst erop dat social media eenzaamheid niet oplost, en dat offline gaan misschien meer het antwoord is.

“Een veel betere manier om van een gevoel van sociale isolatie af te komen is door sociale relaties in het echte leven te koesteren. Social media is een goed middel om relaties verder op te bouwen, maar geen vervanger”, aldus Primack.

Bron: American Journal of Preventive Medicine