Nieuwe inzichten in ontstaan melanoom

Onderzoekers van VIB en KU Leuven hebben een belangrijke zwakke plek ontdekt van melanomen, een agressieve vorm van huidkanker. Ze zagen dat de molecule SAMMSON, een niet-coderend RNA dat voorkomt bij melanoom, een evenwicht in eiwitsynthese tussen verschillende compartimenten van de kankercel realiseert. SAMMSON doet dit op zo’n manier dat het de normale verdedigingsreactie van de cel ontwijkt. Zo kunnen de cellen ongecontroleerd groeien en ontstaat een melanoom.

De wetenschappers verwachten dat elke stof die het door SAMMSON gegenereerde evenwicht vernietigt, effectief zal werken tegen melanomen. De studie is in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Structural and Molecular Biology verschenen.

SAMMSON speelt een rol in ontstaan melanoom

Uit recent onderzoek blijkt dat een groot deel van het menselijk genoom dat niet wordt omgezet in eiwitten, niet-coderende RNA’s produceert die een enorme invloed hebben op essentiële biologische processen en op ziektes. SAMMSON is een dergelijk niet-coderende RNA.

“We hebben reeds aangetoond dat SAMMSON vroeg bij het ontstaan van melanomen verschijnt en we vroegen ons af of het effectief een rol speelt in de initiatie van kanker”, zegt Roberto Vendramin (VIB-KU Leuven), hoofdauteur van het artikel. “Nu weten we dat SAMMSON een melanoomspecifiek oncogen is met een essentiële rol in het ontstaan van melanoom”, bevestigt prof. Jean-Christophe Marine (VIB-KU Leuven).

Eiwitproductie in verschillende delen van de cel

Eiwitproductie vindt plaats in twee celdelen: het cytosol (de celvloeistof waarin alle celonderdelen drijven) en de mitochondriën (de energiecentrales van de cel). De synchronisatie van de eiwitsynthese in de mitochondriën en het cytosol is van cruciaal belang voor de cel. Kankercellen zijn bijzonder kwetsbaar voor een ontkoppeling van deze processen. “Ons werk bewijst nu dat SAMMSON, dat in hoge concentraties aanwezig is in melanomen, een essentiële rol speelt door de eiwitsynthese zowel in het cytosol als in de mitochondriën te versterken. SAMMSON gedraagt zich als een egoïstisch molecule die haar eigen expressie probeert te bestendigen door met een toegenomen eiwitproductie de vermenigvuldiging van kwaadaardige cellen te vergroten”, zegt prof. Eleonora Leucci (KU Leuven).

Nieuwe behandelingen voor huidkanker

Dit werk toont het belang aan van een gecoördineerde regulering van de eiwitproductie in de ontwikkeling van kanker en de essentiële rol die SAMMSON in dit proces bij melanomen speelt. Prof. Leucci: “Gezien de fundamentele aard van dit verschijnsel zullen wij de mogelijkheid onderzoeken dat andere lange niet-coderende RNA’s dezelfde functie kunnen uitoefenen bij melanomen en andere kankersoorten. Wellicht nog belangrijker is dat de resultaten van deze samenwerking kunnen dienen als solide basis voor nieuwe behandelingen van huidkanker.” VIB, KU Leuven en hun medewerkers zijn actief bezig met de praktische uitwerking van deze en vorige resultaten ten behoeve van patiënten.

Bron: KU Leuven