Drempel verlagen om vaker een hiv-test te laten doen

Tegenwoordig is leven met hiv een stuk gemakkelijker dan in de jaren 80 en 90. Als je snel begint met behandelen, wordt onomkeerbare lichamelijke schade voorkomen. Behandelen met hiv-remmers maakt het virus in het bloed onmeetbaar en inmiddels is bewezen dat je dan ook het virus niet meer aan anderen kunt overdragen. Dit wordt ook wel het n=n-principe genoemd: niet detecteerbaar = niet overdraagbaar. Ook de bijwerkingen van de medicijnen die tegenwoordig beschikbaar zijn, zijn beduidend minder hevig dan een paar decennia geleden.
 

Vrij normaal leven

“Wat ik mensen wil meegeven, is dat je niet doodgaat aan hiv en dat je een vrij normaal leven kunt leiden. Je kunt gezonde kinderen krijgen, die zien opgroeien en er is zelfs een goede kans dat je je kleinkinderen ook nog meemaakt”, zegt Sieds Wildenbeest, verpleegkundig specialist hiv in het Haaglanden Medisch Centrum. Echter kan het wel even duren voordat iemand met hiv zichzelf volledig heeft geaccepteerd en heeft aanvaard dat hij zich goed voelt, maar wel dagelijks medicijnen moet innemen.

Zelfstigma

“Mensen met hiv moeten hun zelfstigma leren overwinnen door erover te praten met vrienden, familie en ook lotgenoten. In de homowereld is de algemene kennis groter, maar missen vaak details. Zeker heteromannen hebben soms te maken met groot onbegrip, wat vaak voortkomt uit het beeld dat mensen in hun hoofd hebben. Een beeld dat gebaseerd is op de jaren 80”, licht Kees Brinkman, internist-infectioloog in het OLVG, toe. Hij werkt sinds 1990 met hiv. Brinkman: “Sinds anderhalf jaar is het n=n-principe officieel erkend in de medische wereld. Dit heeft een stigmaverlagend effect, maar er gaat zeker nog tijd overheen voordat dit algemeen bekende informatie wordt.”

Wildenbeest voegt hieraan toe: “We willen mensen zo snel en goed mogelijk helpen de gedachte om te buigen dat ze zich moeten schamen, het hun eigen schuld is of dat ze zich vies voelen en ze te laten inzien dat er nog een mooie toekomst mogelijk is.” Mensen die in de jaren 80 en 90 het virus hebben opgelopen, hebben nog een heel ander proces doorgemaakt en mogelijk ook meer lichamelijke klachten overgehouden uit de tijd dat hiv nog niet goed kon worden behandeld. De longterm survivors vinden het soms nog moeilijk om het idee los te laten dat het condoom het enige beschermmiddel is tegen verspreiding van het virus.

Hiv-test

Waar nog wel echt verbetering nodig is, is het verlagen van de drempel om een hiv-test uit te voeren. Zowel bij de patiënt als bij artsen rust er nog taboe en schaamte op het onderwerp. Wildenbeest: “Vaak beginnen de klachten met een simpele griep die ook weer overgaat of een kleine huidaandoening. Als een arts dan laagdrempelig een hivtest kan laten uitvoeren, zou dat enorm helpen.”

Voor zwangere vrouwen wordt er standaard een hiv-test gedaan en daarom vindt niemand dat vreemd. “Doordat n=n aan bekendheid wint, krijgen mensen met hiv steeds meer zelfvertrouwen en voelen zij zich niet meer ‘vies’”, legt Brinkman uit. “Hopelijk kan dit ook bijdragen aan de toegankelijkheid van het testen op hiv, want uiteindelijk zijn de mensen die zich niet laten testen vaak (onbedoeld) de oorzaak van verspreiding van het virus.”

De artikelen op deze pagina zijn financieel mogelijk gemaakt door Gilead. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, Gilead heeft geen invloed op de inhoud gehad.