Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen

In hoeveel procent van de gevallen liggen vruchtbaarheidsproblemen aan de man? Een man denkt minder snel aan het laten monitoren van zijn vruchtbaarheid. Wat zijn de mogelijkheden als zijn zaad van mindere kwaliteit blijkt te zijn?

Wat bepaalt de kwaliteit van het zaad?

De kwaliteit van het zaad en de leeftijd van de vrouw bepalen onder andere de kans op zwangerschap. Roken, drugs, medicijnen, chemische stoffen en een soa kunnen de kwaliteit van het zaad verminderen. De kwaliteit van het zaad wordt bepaald door de vorm, de beweeglijkheid en het aantal. Bij onderzoek worden de zaadcellen onder de microscoop onderzocht. Als een van die drie aspecten niet goed is, kan een behandeltraject gestart worden. Het kan ook zijn dat er helemaal geen zaadcellen worden gevonden.

“Als het niet lukt om kinderen te krijgen ligt het in dertig procent van de gevallen aan de man, in dertig procent aan de vrouw en in dertig procent aan allebei”, weet Marjolein Grömminger van Freya, vereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen. In tien procent van de gevallen wordt de oorzaak nooit gevonden.

IUI, IVF en ICSI bij vruchtbaarheidsproblemen

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk bij vruchtbaarheidsproblemen. Bij een verminderde zaadkwaliteit kan bijvoorbeeld intra-uteriene inseminatie (IUI) toegepast worden. “De man ejaculeert in een potje, dat gaat naar het lab en het goede zaad wordt vlak voor de eisprong bij de vrouw geplaatst. Dit is een kortere weg dan normaal.”

Als dit niet werkt, dan is In Vitro Fertilisatie (IVF) mogelijk. Hierbij komt de bevruchting buiten het lichaam tot stand. “Wat ze vroeger een reageerbuisbaby noemden. De eileiders worden als het ware omzeild. Als de eicel rijpt, vindt punctie van de eicellen plaats en de bevruchting vervolgens in een petrischaal.” Ook is ICSI (intra cytoplasmatische sperma injectie) mogelijk, waarbij één geselecteerde zaadcel in het lab rechtstreeks in de eicel wordt geïnjecteerd. Bij IVF en ICSI is de slagingskans twintig tot vijfentwintig procent per behandeling. De verzekeraar vergoedt drie behandelingen en na drie pogingen is vijftig procent zwanger.

Taboe op de onvervulde kinderwens

Een onvervulde kinderwens is in de samenleving wel bespreekbaar. In de persoonlijke omgeving liggen vruchtbaarheidsproblemen vaak wat lastiger. “Dan stelt iemand bijvoorbeeld de vraag aan wie het ligt, dat is geen leuke vraag. Onvruchtbaarheid zet je leven op z’n kop.” De leeftijd van de man heeft niet zoveel invloed als bij de vrouw, maar de zaadkwaliteit wordt wel minder. Als er bij een man geen zaadcellen in het sperma zitten, kunnen er in bepaalde gevallen behandelingen mogelijk zijn, waarbij rijpe zaadcellen uit de bijbal worden genomen.

Uiteraard is de behandeling afhankelijk van de diagnose. Bij het Syndroom van Klinefelter is dit niet mogelijk. “Dan kun je nog denken aan een spermadonor, adoptie of pleegzorg.” Twijfelen aan je mannelijkheid is een emotionele aangelegenheid. “Soms komen er relatieproblemen, of de angst dat de vrouw een andere man gaat zoeken om kinderen mee te krijgen. En dat terwijl een behandeling als IVF allang geen taboe meer is.”