De jeugdarts is altijd dichtbij

Bijna 1300 jeugdartsen bundelen hun krachten in de vereniging AJN Jeugdartsen Nederland. De jeugdarts is een veelzijdige professional. Werkzaam in onder meer de jeugd ggz, het wijkteam, de school, Veilig Thuis. En natuurlijk in de jeugdgezondheidszorg; de enige partij in Nederland die alle kinderen van 0-18 jaar in beeld heeft. Dit volledige beeld is uniek en erg nuttig bij het duiden van bijvoorbeeld ontwikkelingsproblematiek.

Tijdig maar niet overhaast

Veel jeugdartsen werken in de wijk of op scholen, dichtbij kinderen en gezinnen. Over- en ondergewicht, slecht zien, depressie, moeilijk gedrag, mondgezondheid; het is slechts een greep uit de onderwerpen waar de jeugdarts zich mee bezighoudt. Hij of zij tracht afwijkingen zo vroeg mogelijk op te sporen. De jeugdarts kan ook rechtstreeks doorverwijzen voor verdere diagnostiek. Doorverwijzen gebeurt tijdig, maar niet overhaast! Niemand wint bij een snel etiketje. Bij voorkeur zet een jeugdarts eerst in op nader (medisch) onderzoek wat er kan spelen, en soms op begeleiding bij wat goed gaat en wat beter kan. Een eventuele diagnose komt vaak later, of niet eens meer. Omdat blijkt dat een tweejarige die niet praat en moeizaam oogcontact maakt, niet goed blijkt te horen. Terwijl in eerste instantie alle autisme-vlaggen gingen wapperen, kan na gehooronderzoek en aandacht voor interactie tussen ouders en kind de angst voor autisme worden losgelaten. Deze signalering en begeleiding is waardevol en is ook een taak van de jeugdarts. Geruststellen, normaliseren en demedicaliseren waar mogelijk.

Beleidsplan en onderzoek

Naast individuele zorg houdt de jeugdarts zich ook bezig met collectieve zorg. Ze signaleert trends in de wijk of op scholen en kan hierop acteren met onder meer het opstellen van een beleidsplan voor gemeenten. Jeugdartsen doen ook wetenschappelijk onderzoek; de uitkomsten vertalen zij naar de praktijk. Een goed voorbeeld hiervan is M@ZL, een effectieve interventie tegen schoolverzuim. Ontwikkeld en onderzocht door een jeugdarts.

Foto: JGZ Kennemerland.