Bijnierschorsinsufficiëntie en kwaliteit van leven

Patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie kunnen een verminderde kwaliteit van leven hebben. “Goede behandeling en een gezonde leefstijl zijn belangrijk om met deze aandoening om te kunnen gaan”, aldus Lisanne van der Plas-Smans, internist-endocrinoloog van het HagaZiekenhuis in Den Haag.

Lisanne van der Plas-Smans werkt sinds 2017 in het HagaZiekenhuis als internist-endocrinoloog. Van der Plas-Smans: “Ik studeerde in Utrecht en volgde daar ook mijn opleiding tot internist-endocrinoloog. Na mijn promotie hield ik mij bezig met het verbeteren van de diagnostiek en de behandeling van patiënten met bijnierziekten.

Bijnierschorsinsufficiëntie

Bij patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie werken de bijnieren onvoldoende of helemaal niet meer, waardoor ze bepaalde belangrijke hormonen niet kunnen aanmaken. Het ontbreken van het hormoon ‘cortisol’ kan verschillende klachten geven zoals moeheid, zwakte, gewichtsverlies, misselijkheid, somberheid, een verlaagde bloeddruk en pijn in spieren en gewrichten.

Kwaliteit van leven

Van der Plas-Smans: “In de afgelopen jaren lieten verschillende studies zien dat mensen met bijnierschorsinsufficiëntie een verminderde kwaliteit van leven kunnen ervaren. Huidige behandeling zijn nog niet in staat om de complexe werking van het hypothalamus-hypofyse-bijnier systeem na te bootsen. Daarnaast bestaat er een verband tussen vertraging in het stellen van de diagnose en kwaliteit van leven op de lange termijn. Zowel de aandoening zelf als de behandeling kan op de lange termijn aanleiding geven tot verschillende vormen van comorbiditeit.”

Behandeling

De volgende drie punten zijn volgens de internist-endocrinoloog belangrijk om de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te houden. “Allereerst een goede instelling van de behandeling.

’Patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie krijgen vaak cortisolvervangingstherapie en moeten een aantal keer per dag behandeld worden met kortwerkende hydrocortison, of ze gebruiken eenmaal per dag een langwerkende variant.’

Wanneer de bijnierschorsinsufficiëntie is vastgesteld, is het vervolgens belangrijk om te monitoren op het ontstaan en de behandeling van mogelijke andere ziektes die tegelijkertijd plaatsvinden (comorbiditeit). Het kan gaan om ziekten zoals hypothyreoïdie (een schildklier die te weinig hormoon aanmaakt), diabetes mellitus, pernicieuze anemie (bloedarmoede die ontstaat bij een maagontsteking), risicofactoren van hart- en vaatziekten en een verminderde botdichtheid. ‘Een gezonde leefstijl is ten slotte belangrijk voor mensen met bijnierschorsinsufficiëntie. Je kunt sneller moe zijn, ook al ben je goed onder behandeling. Een gezonde leefstijl kan voor sommige mensen verbetering geven van de kwaliteit van leven.”

Bron: Publicatie  Eline van der Valk et al, ‘Decreased physical activity, reduced QoL and presence of debilitating fatigue in patients with Addison’s disease’ Clin Endocrinol (Oxf). 2016 Sep;85(3):354-60. DOI: 10.1111/cen.13059

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Takeda. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, Takeda heeft geen invloed op de inhoud gehad

 C-ANPROM/NL//0654