Spataderen verdienen meer aandacht

Over spataderen wordt weleens lacherig gedaan. Veel mensen denken dat de aandoening een typische ‘oude mensen kwaal’ is. Dat is het echter niet. Specialisten zien ook tieners die lijden aan een ernstige erfelijke vorm van spataderen en circa negentig procent van de zwangere vrouwen heeft spataderproblemen.

Zwakke aderwand

Een op de vier Nederlanders krijgt vroeg of laat last van spataderen. Spataderen ontstaan als gevolg van een aangeboren zwakte van de wand van de ader. Die zwakte leidt ertoe dat de ader uitzet. Daardoor werken de kleppen in de aderen niet meer goed. Het bloed stroomt niet van de voet naar het hart maar zakt terug in het been. Dit veroorzaakt een hogere druk in de bloedvaten van het been waardoor verdere uitzetting van de ader optreedt. Op den duur ontstaan zo duidelijk zichtbare gekronkelde aderen in het onder en/of bovenbeen.

Preventieve maatregelen

Wie last heeft van milde klachten (categorie C1 en C2) kan in sommige gevallen verergering voorkomen of vertragen door te kiezen voor een niet-invasieve therapie zoals therapeutische elastische kousen. Deze kousen oefenen van buitenaf druk af op de aderen waardoor deze minder snel uitzetten. Mensen met een staand beroep kunnen preventief gebruikmaken van steunkousen. “Tachtig procent van de operatieassistenten draagt ze”, vertelt dermatoloog-fleboloog Menno Gaastra, voorzitter van het Dutch College of Phlebology (DCOP). De kousen voorkomen klachten als ‘vermoeide en zware benen’.

Lasertechnologie en radiogolven

Naarmate de klachten toenemen is in veel gevallen invasieve behandeling vereist. Daarvoor zijn diverse methoden ontwikkeld. De kern van de behandeling is dat de aangetaste ader wordt geneutraliseerd, legt professor dr. Cees Wittens, hoofd afdeling veneuze chirurgie Maastricht UMC, uit. “Aderen kunnen worden verhit en dicht gebrand met lasertechnologie of radiogolven. Een andere optie is verlijmen.” In tegenstelling tot voorheen is een belastende operatie onder narcose niet nodig en kan worden volstaan met een poliklinische behandeling.

Vergoeding

Spataderbehandelingen in de categorie C2, C3, C4, C5 en C6 worden vergoed vanuit het basispakket. Echter bij C2 en C3 wordt alleen de eerste behandeling vergoed. Vreemd, oordeelt Wittens, “want als sprake is van een aangeboren aanleg, is het zeer waarschijnlijk dat opnieuw spataderen, zogenaamde neo varices, ontstaan op een andere plek.” En ook de nieuwste techniek, het verlijmen van de aangetaste vaten, wordt nog niet vergoed. Terwijl dat, zo stelt Gaastra, de enige techniek is waarmee bijzonder grillig gevormde spataderen kunnen worden behandeld die niet met behulp van laser- of radiogolftechniek bereikbaar zijn.

Aangepaste richtlijn

DCOP heeft recent een addendum van de richtlijn voor de behandeling van spataderen gepresenteerd aan Zorginstituut Nederland en de zorgverzekeraars. “Het is de verwachting dat wij samen met de zorgverzekeraars en Zorginstituut Nederland tot een oplossing komen voor deze problematiek”, stelt Gaastra. Ook over de inzet van de techniek van verlijming is DCOP in gesprek met de verzekeraars. “Wij begrijpen dat de techniek niet in alle gevallen wordt vergoed. Maar als het de enige methode is die uitkomst biedt, zou dat wel moeten gebeuren.”