"Meer aandacht voor herbeoordeling na CVA"

Een snelle diagnose en behandeling bij een acute CVA (Cerebro Vasculair Accident, oftewel beroerte) zijn van levensbelang. Voor de levenskwaliteit in de chronische fase daarna is het minstens zo belangrijk om ook gelijk in de acute fase aandacht te besteden aan het revalidatietraject. Op dit moment komen nog te weinig patiënten na een beroerte terecht in de specialistische revalidatie, vindt Monique Lindhout van Vereniging Hersenletsel.nl. Onvoldoende aandacht voor herstel kan jaren later nog ernstige gevolgen teweegbrengen voor overlevers.

Beroerte en revalidatie

Volgens Lindhout worden patiënten na een beroerte anno 2017 nog te vaak naar huis gestuurd zonder revalidatie. Ongeveer 15 procent van de overlevers, een kleine 6.000 mensen, komt terecht in de medische specialistische revalidatie. De conclusie ‘te licht, kan naar huis’ klinkt nog vaak, terwijl juist mensen die aanvankelijk redelijk goed lijken te zijn hersteld van een beroerte, later wel degelijk klachten kunnen krijgen.
Daarnaast zijn er ook patiënten, jong en oud, die te ‘slecht’ worden bevonden voor revalidatie. Zij verhuizen vaak naar een verpleeghuis. Dat kan in eerste instantie misschien de juiste beslissing zijn, meent Lindhout, maar zorg er ook voor dat er ruimte is voor hertriage/herbeoordeling. “De snelle triage die op dit moment plaatsvindt, is met het oog op de doorstroming begrijpelijk”, vindt Lindhout. De patiënt zou er volgens haar echter bij gebaat zijn als het aanbod continu op de vraag wordt aangepast. “Wordt in eerste instantie besloten tot plaatsing in een verpleegtehuis, laat dat dan niet definitief het eindstation zijn. Geef iemand alsnog een kans.”

Vroege Diagnostiek essentieel bij begeleiding CVA

In de eerste fase na thuiskomst overheerst logischerwijs nog de blijdschap van het overleven. Wanneer dan na een tijdje blijkt dat de patiënt wat prikkelbaarder is dan voorheen, of wat minder flexibel op de werkvloer, is de drempel om weer naar een arts te stappen vaak wat hoger. Hij of zij is allang blij dat het weer goed gaat en wanneer hij of zij dan toch uiteindelijk naar een arts toestapt, wordt de link niet gelegd met de beroerte. Vaak wordt de diagnose burn-out gesteld en komt een patiënt in een traject terecht waarin hij of zij helemaal niet thuishoort. Een opvolgsysteem zou enorm helpen, stelt Annet Wielemaker van de Hersenstichting. “Hierdoor blijft de zorgvraag van de patiënt duidelijk in beeld en kan passende zorg worden ingezet, want de juiste zorg en begeleiding is wel degelijk te verkrijgen.” Goede diagnostiek in het voortraject is daarom essentieel om te bepalen wie baat heeft bij begeleiding en in welke mate, meent Wielmaker.

Lees ook: Snelle behandeling blijft essentieel bij CVA

De onzichtbare gevolgen van een beroerte

Familie en vrienden kunnen een grote steun zijn voor een patiënt in het traject na een beroerte. Op de ‘onzichtbare’ gevolgen als chronische vermoeidheid, concentratie- en geheugenstoornissen kun je je huis niet aanpassen, zegt Wielemaker. “Voor buitenstaanders zijn dit soort gevolgen niet direct zichtbaar. Dit maakt dat iemand soms niet begrepen wordt en daarom moeilijker met de klachten kan omgaan. Het wordt vanaf een bepaald punt ‘leren leven met’, en dat vergt inspanning en tijd.” Het is dan ook belangrijk dat iemand goed in de gaten wordt gehouden, met name bij een ingrijpende gebeurtenis zoals het behalen van een diploma, een begrafenis of een trouwerij, vult Lindhout aan. “Vaak zie je dat iemand het dan even niet meer weet en een steunpilaar nodig heeft waartoe hij of zij zich kan wenden voor hulp.” Zodra iemand dan weer op de rit geholpen is, kan hij zelf weer verder. Of dit nu door hulp van een specialist is of van een naaste. “Kijk vooral naar de mogelijkheden en niet naar wat er allemaal niet meer kan en wat ingewikkeld is.”