De behoefte aan oogzorg neemt explosief toe

Kopstukken uit de oogzorg voorspelden in 2011 dat de behoefte aan oogzorg in tien jaar zou verdubbelen tot verdrievoudigen. Bijna vijf jaar later lijkt de voorspelling realiteit te worden. Met alle gevolgen voor de ziektekosten en de inrichting van de oogzorg. Voor de sterke groei zijn drie belangrijke oorzaken aan te wijzen.

1. De vergrijzing

De eerste is de vergrijzing van de Nederlandse bevolking: de babyboomgeneratie passeert de 65 jaar. Bovendien neemt de levensverwachting toe: 65-jarigen hebben momenteel gemiddeld nog 19,8 jaar te leven (bron: CBS), waarbij zij vanuit de overheid gestimuleerd worden zo lang mogelijk zelfstandig te wonen. “Wanneer ouderen visueel beperkt raken, heeft dat echter grote gevolgen voor hun zelfredzaamheid”, weet Peter Lansink, voorzitter van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap. “Zij moeten een groter beroep doen op mantelzorg of thuiszorg. Bovendien lopen ze een groter risico om te vallen en iets te breken.”

2. Stijging van aantal mensen met diabetes

Een tweede oorzaak van de sterke stijging in oogzorg is het aantal mensen met diabetes: in 2011 voorspelde het RIVM dat het aantal diabetici in Nederland de komende 20 jaar met 30% zal stijgen. Een deel van deze mensen ontwikkelt een vorm van diabetische retinopathie – een aandoening waarbij jaarlijks preventieve controle nodig is om tijdig te kunnen reageren om slechtziendheid of zelfs blindheid te voorkomen.

3. Verbetering van medische technologie

Ook voortschrijding van de medische technologie zorgt voor een toename van oogzorg. “Voor ‘natte’ maculadegeneratie – een aandoening waarbij het gezichtsvermogen zeer snel achteruit gaat – bestond voorheen geen adequate behandeling”, legt Lansink uit. “Nu wel. Deze biedt de patiënten een aanmerkelijke verbetering van de kwaliteit van leven. Het is vaak een chronische behandeling, als je ermee begint, moet je doorgaan.”

De kosten van oogzorg

Dit toenemende aantal behandelingen zet op korte termijn stevige druk op het zorgbudget. “Als oogarts wil je natuurlijk primair het zicht van mensen behouden en daarmee kwaliteit van leven”, stelt Lansink. “Discussies over kosten zouden in mijn ogen daarom niet los moeten staan van kwaliteit. Bovendien besparen we door nu adequaat te behandelen een veelvoud aan zorgkosten op de langere termijn, zoals thuiszorg en verpleegzorg.”

De toenemende behoefte aan oogzorg zal ook gevolgen hebben voor de manier waarop die geboden wordt, voorziet Lansink: “Een deel van de toename kan worden opgevangen door optometristen of physician assistants. Op die manier zal het straks mogelijk zijn om samen alle patiënten te blijven helpen.”

Het belang van bescherming

Voorkomen blijft uiteraard beter dan genezen. “Veel mensen negeren oogklachten of denken dat ze nu eenmaal bij de leeftijd horen”, ervaart Laura Raimondo, woordvoerder van het Oogfonds. “Onverstandig, want oogschade is vaak onherstelbaar. De achteruitgang kan vaak wel geremd worden. Er op tijd bij zijn is dus cruciaal.” Wie gezonde ogen heeft, doet er verstandig aan deze goed te beschermen, vervolgt Raimondo. “Dus een zonnebril of skibril tegen de zon, maar ook een klusbril en in deze tijd: een vuurwerkbril!”