Goed (HDL) en slecht (LDL) cholesterol: hoe zit dat precies?

Cholesterol. Je hebt het woord vast wel eens eerder gehoord, maar het fijne weet je er misschien niet van. En dan bestaat er ook nog zoiets als HDL- en LDL-cholesterol. Hoe zit dat precies?

Cholesterol is een vetachtige stof die je lever aanmaakt. Het bestaat uit bolletjes die zijn opgebouwd uit een aantal soorten eiwitten waaronder LDL en HDL (daarover later meer). Cholesterol wordt via je bloed vervoerd naar verschillende delen in je lichaam, omdat je het continu nodig hebt voor de bouw van je celwanden en hormonen. Je kunt dus niet zonder cholesterol, maar een teveel ervan is niet goed.

Wat doet cholesterol?

LDL (Lage Dichtheids-Lipoproteïnes) is het eiwit dat het vervoer van cholesterol verzorgt in het lichaam. Onderweg blijft het overtollige cholesterol makkelijk ‘plakken’ in de wanden van slagaders. Zo kunnen er vernauwingen in de vaten ontstaan die alle spieren en organen van zuurstofrijk bloed voorzien. HDL (Hoge Dichtheids-Lipoproteïnes) voert het teveel aan cholesterol naar de lever af, waar het wordt afgebroken. Daarmee beschermt het HDL-cholesterol je tegen hart- en vaatziekten, terwijl het LDL-cholesterol juist het risico erop verhoogt.

Wat wordt er gemeten?

Door bloed af te nemen, kan je bij iemand het cholesterol meten. Daaruit volgen drie uitslagen: het totaalcholesterol, het ‘slechte’ cholesterol (LDL) en het ‘goede’ (HDL). Leuk ezelsbruggetje om die laatste twee uit elkaar te houden: HDL, het goede cholesterol, kan je lezen als ‘Hoop Doet Leven’. Als het totaalcholesterol onder de 5 blijft, ben je gezond. De waarde van het LDL-cholesterol mag niet boven de 3 uitkomen en voor HDL geldt dat waarden groter dan 1,3 als goed worden beschouwd.

Belangrijk dat LDL-cholesterol laag is

Hoe lager het cholesterol, hoe lager de kans op een hartinfarct is. Dat geldt voor iedereen; man of vrouw, jong en oud. Het fijne is: je bent dus nooit te oud om je cholesterol te verlagen en daarmee de kans op (nog) een infarct te verkleinen.

Hoe kun je je cholesterol verlagen?

Je kunt vier dingen doen om je cholesterol te verlagen: stop, slik, eet en beweeg. De belangrijkste is: stop met roken! En natuurlijk je voorgeschreven medicijnen die het cholesterol omlaag brengen, trouw innemen. Die medicatie is er speciaal voor gemaakt om het LDL-cholesterol te verminderen en verlaagt daarmee de kans op een nieuw hartinfarct. Daarnaast helpt gezond (maar ook wat minder!) eten en genoeg beweging enorm. Hoe ingewikkeld dat in de praktijk ook moge zijn, talloze wetenschappelijke onderzoeken tonen aan hoe een gezonde leefstijl de kans op hart- en vaatziekten verlaagt. Wellicht kan dat motiveren om de knop nu écht om te zetten en gezonder te gaan leven.

Dit artikel is financieel mogelijk gemaakt door Amgen. De hierin besproken meningen en ervaringen zijn afkomstig van de geïnterviewde personen, Amgen heeft geen invloed op de inhoud gehad.

NL-P-145-0719-076307c/juli2019